1

ABONE OL

Dünya 2020'ye Irak'ın başkenti Bağdat'ta füzelerle gerçekleşen bir suikastin yaydığı şok dalgalarıyla başladı, kabuslarla dolu yıl biterken bir başka suikast yine Ortadoğu'daki fay hatlarını tetikledi.

2

3 Ocak 2020'de İran'ın Ortadoğu'daki en korkulan ismi Kasım Süleymani ABD tarafından insansız hava araçlarıyla vurulurken, 27 Kasım 2020'de ise bu kez hedefte Muhsin Fahrizade vardı.

3

Batılı ülkelerle İran'ı karşı karşıya getiren nükleer programın mimarı Fahrizade çok göz önünde bir isim değildi, kamuoyu önüne neredeyse hiç çıkmadı ve Tahran yönetimi tarafından üst düzey korunuyordu.

​​​​​​​Nükleer fizikçi Fahrizade ve yanındaki korumaları, başkent Tahran yakınlarındaki Abserd kasabasında güpegündüz bombalı ve silahlı saldırıyla hedef alındı. Koronavirüs salgınıyla kasıp kavrulan ülkede şehirler arası seyahat yasakları nedeniyle yollar boştu ve hafta sonu tatilinin başladığı Cuma günü saldırganlar pusu kurdu.​​​​​​​İran'ın en yüksek zirvesi Demavend Dağı manzarasına sahip İranlı zenginlerin tatil villalarıyla dolu Abserd'de duyulan patlama ve silah sesleri, Tahran'da şok etkisi yarattı.​​​​​​​63 yaşındaki Fahrizade ve korumaları saldırıdan sonra hastaneye kaldırıldı, devlet televizyonu haberi "Maalesef, sağlık ekibi Fahrizade’yi hayata döndürmeyi başaramadı ve birkaç dakika önce, bu yönetici ve bilimadamı, yıllarca süren çaba ve mücadelenin ardından yüksek şehitlik statüsüne ulaştı" cümleleriyle sundu.​​​​​​​Görgü tanıkları, Batılı ülkelerin uzun süredir gizli bir nükleer bomba programını planladığından şüphelendiği nükleer fizikçi Fahrizade suikastında bir patlama sesi ve ardından makineli tüfek ateşi duyduklarını söyledi.​​​​​​​Yarı resmi haber ajansı Tesnim, Fahrizade ve korumalarını taşıyan bir araca ateş etmeden önce 'teröristlerin başka bir arabayı da havaya uçurduğunu' bildirdi. İran Devrim Muhafızları'na yakın Sepah Cybery isimli sosyal medya hesabı, suikaste 12 kişinin katıldığını yazdı.​​​​​​​Muhsin Fahrizade'nin cenaze töreninden ilk fotoğraflar da geldi. İran Savunma Bakanlığı'nın paylaştığı fotoğrafların çekildiği yer, ülkenin kutsal kenti Meşhed.​​​​​​​İmam Rıza türbesine getirilen bayrağa sarılı tabut açıldı, Fahrizade'nin ailesiyle birlikte İran Yargı Başkanı İbrahim Reisi de dua edenler arasındaydı. Törende dikkat çeken bir başka detay, Kasım Süleymani ve Fahrizade'nin fotoğraflarının yan yana olmasydı.​​​​​​​Suikast ABD Başkanı Donald Trump'ın görev süresinin bitmesine günler kala, İranlı bir başka nükleer bilimci Macit Şahriari'nin öldürülmesinin onuncu yıldönümünden sadece günler önce gerçekleşti.​​​​​​​Saldırının ardından İran doğrudan İsrail'i suçladı. İlk açıklamayı Twitter hesabından yapan İran Dışişleri Bakanı Cevat Zarif, "Teröristler bugün önemli bir İranlı bilimadamını öldürdü. Bu korkaklık -İsrail'in rolüne dair ciddi belirtilerle birlikte- faillerin çaresizce savaş çığırtkanlığını gösteriyor" mesajını paylaştı.​​​​​​​Dini lider Ayetullah Ali Hamaney’in askeri danışmanı Hüseyin Deghan ise, yine Twitter üzerinden "Bu mazlum şehidin katillerine gök gürültüsü gibi saldırıp, yaptıklarından pişmanlık duymalarını sağlayacağız" ifadesini kullandı. Deghan, 2021 cumhurbaşkanlığı seçimi adaylarından biri.​​​​​​​İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani de İsrail'i hedef aldı, "Küresel küstahlığın şeytani eli bir kez daha, gaspçı Siyonist rejim tarafından kanla kirletildi. Fahrizade suikasti, düşmanlarımızın içinde olduğun derin nefret ve sıkıntının da göstergesi. Onun şehadeti, ilerleyişimizi yavaşlatmayacak" dedi.​​​​​​​Yazılı bir açıklama yayınlayan dini lider Hamaney ise 'kiralık katiller ve zalimler' olarak tanımladığı saldırganların cezalandırılmasını istedi, "Fahrizade'nin bilimsel ve teknolojik tüm alanlardaki çalışmaları sürdürülmelidir" diye konuştu. Devrim Muhafızları Komutanı Hüseyin Selami de İsrail'i sorumlu tuttu, Twitter'dan "Şimdiye kadar hiçbir saldırıyı yanıtsız bırakmadığımızı gösterdik" mesajını paylaştı.​​​​​​​İran dışında çok az kişinin kendisiyle tanışmak şöyle dursun görünüşüyle ilgili bile bilgi sahibi olmadığı Fahrizade'nin öldürülmesiyle, bütün gözler İsrail'e çevrildi. Tel Aviv yönetimi uzun süre sessizliğini korudu, ilk açıklamayı yapan Yerleşim Birimleri Bakanı Tzachi Hanegbi "Bunu kimin yaptığına dair hiçbir fikrim yok. Sorumlu olduğum için dudaklarım mühürlü değil, gerçekten hiçbir fikrim yok" ifadesini kullandı.​​​​​​​Hanegbi, suikastten saatler önce ise bir radyo söyleşisinde, "Mesele Trump, hatta İsrail bile değil. Mesele İran ve yeni bir ABD yönetiminin Körfez ülkelerinin varlığını tehdit eden nükleer anlaşmaya geri döneceğine dair büyüyen korku. İran tehdidi meselesini kendi imkanlarımızla bile olsa nasıl ele alacağımızı bileceğiz" demişti.Amerikan Associated Press (AP) haber ajansı ise, İran'da dini lider Hamaney'e yakın Kayhan gazetesinde bugün yer alan satırları dünyaya duyurdu. Kayhan'daki analizde Fahrizade'yi İsrail'in öldürdüğüne yönelik bir bağlantı bulunursa İran'a saldırı tavsiyesi verildi.​​​​​​​Söz konusu analize göre, İsrail'in liman şehri Hayfa'ya düzenlenecek saldırıda yüzlerce insan öldürülmeli, misilleme Kasım Süleymani suikastinden sonra ABD askerlerine atılan balistik füzelerden daha büyük olmalı. Liman şehri Hayfa'da 2019 sayımına göre 272 bin kişi yaşıyor.​​​​​​​Amerikan New York Times gazetesi ise, üç ayrı Amerikalı yetkilinin saldırının arkasında İsrail'in olduğunu söylediğini yazdı. Gazete haberinde, ABD'nin önceden saldırı hakkında ne kadar haberdar olup olmadığının net olmadığını da duyurdu.​​​​​​​New York Times, yıllardır Fahrizade'nin takip edilmesinden sorumlu bir İsrailli yetkiliden görüş aldı. Adının açıklanmaması kaydıyla konuşan İsrailli yetkili, "İsrail ihtiyaç olduğu üzere İran'ın nükleer programına karşı harekete geçmeye devam edecek. İran'ın baş nükleer bilimcisini öldürdüğümüz için dünya bize teşekkür etmeli" dedi.

Son dakika haberi.. İran’ın askeri nükleer programının ‘babası’ sayılan fizik profesörü Muhsin Fahrizade-Mahabadi (63) önceki gün korumalar eşliğinde aracıyla Tahran’dan 60 km uzaklıktaki Abserd ilçesine giderken pusuya düşürülerek öldürüldü.

PUSU VE ÇATIŞMA 

Patlayıcı yüklü kamyoneti infilak ettirerek pusu kuran failler, makineli silahlarla saldırıya devam etti. Failler ile korumalar arasında çıkan çatışmada İranlı nükleerci ağır yaralandı.

Hastaneye kaldırılan Fahrizade kurtarılamadı. Saldırıda faillerden üç-dört kişinin de öldüğü öne sürüldü. Amerikan New York Times gazetesi, Amerikalı yetkililerin, saldırının İsrail tarafından düzenlendiğini teyit ettiğini yazdı.

İranlı bilim adamının suikastı "istihbarat zaafı" tartışmalarına yol açtı 

İran Hükümet Sözcüsü Ali Rebii, bilim adamı Muhsin Fahrizade'nin öldürülmesinin ardından başlayan istihbarat zaafı tartışmalarını "psikolojik operasyon" olarak nitelendirdi.

KİLİT İSİMLERDEN BİRİ 

İddialara göre Fahrizade İran’ın nükleer bomba geliştirmek için 1989 yılında kurduğu iddia edilen gizli program ‘Amad’ (Ümit) projesinin başındaydı. Bu program resmen 2003 yılında sonlandırılsa da Fahrizade, milli nükleer programın sürdürülmesindeki kilit isimlerden biriydi.

Nitekim 2015 yılında İran’ın Batı ve Rusya ile imzaladığı, ABD Başkanı Donald Trump’ın sonra geri çekildiği nükleer anlaşmanın imzalanmasında da etkin olmuştu. Bu nedenle İran’ın nükleer programına şüpheyle yaklaşanların kara listesinin ilk sırasında yer alıyordu. ABD ve BM’nin de yaptırım listesindeydi.

KORONA İLE MÜCADELE 

İran, günün birinde eğer nükleer bomba sahibi olacaksa, bunun mimarının Fahrizade-Mahabadi olacağına kesin gözüyle bakılıyordu. Dolayısıyla aynı zamanda Devrim Muhafızları mensubu olan Fahrizade, her an hedef olabileceği gerekçesiyle sıkı korunuyordu. 2010 yılından bu yana İran’ın nükleer çalışmalarında yer alan üst düzey 5 bilim insanı suikast sonucu ölmüştü.

İsrailli kaynaklar, 2018’de Fahrizade’ye suikast girişimi düzenlendiğini sızdırmıştı. İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu da 2018 yılında Fahrizade’yi hedef göstermiş, ‘Bu ismi unutmayın’ demişti. Ve Fahrizade, ABD’de tam iktidar değişikliğinin beklendiği bir dönemde saldırıya hedef oldu. İranlı yetkililere, göre Fahrizade son dönemde COVID-19 testleri ve yerli aşının geliştirilmesi konusuna yoğunlaşmıştı.

TRUMP TWEET ATTI 

ABD Başkanı Donald Trump, New York Times gazetesinin konuyla ilgili makalesi ile İsrailli gazeteci Yossi Melman’ın ‘Suikastın İran’a büyük bir psikolojik ve profesyonel darbe vuracağı’ şeklindeki mesajını paylaştı. ABD’de Trump iktidara geldikten sonra Ortadoğu’da dengeler İsrail lehine gelişmeye başlamıştı. ABD, ocak ayında Bağdat havalimanı yakınında İHA ile düzenlediği saldırıyla İran Devrim Muhafızları komutanı Kasım Süleymani’yi öldürmüştü.

İRAN’IN EN GÜÇLÜ FİGÜRLERİNDEN BİRİYDİ 

1979: İran Devrim Muhafızları Ordusu’nda görev aldı1989: Nükleer silah programı ‘Amad’ı yönettiği iddia ediliyor.2003: Amad programının sonlandırıldığı açıklandı.

2007: ABD ve BM yaptırım listesine aldı. İmam Hüseyin Üniversitesi’nde fizik profesörü olarak görev alıyordu.2018: Netanyahu, Muhsin Fahrizade için ‘Bu ismi unutmayın’ dedi. İsrailli kaynaklar suikast girişiminde bulunulduğunu sızdırdı.27 Kasım 2020: Savunma Bakanlığı Ar-Ge ajansının başında olan Tümgeneral Fahrizade, suikastta öldü.

NETANYAHU, SUUDİ PRENSİ İKNAYA ÇALIŞTI 

İki yıl önce İranlı fizikçiyi hedef gösteren İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu’nun son dönemde ABD ile Suudi Arabistan’a İran’ın nükleer tesislerine saldırı düzenlenmesi için baskı yaptığı öne sürüldü.

Dışişleri Bakanlığı, İranlı bilim adamı Muhsin Fahrizade’nin uğradığı silahlı saldırı sonucu hayatını kaybetmesine ilişkin açıklama yayımladı.Açıklamada Fahrizade’nin öldürülmesi kınanırken şu ifadelere yer verildi: “İranlı bilimadamı Muhsin Fahrizade’nin Tahran’da uğradığı silahlı saldırı sonucu hayatını kaybetmesinden üzüntü duyduk. Bu menfur cinayeti kınıyor, İran Hükümeti ile merhumun ailesine başsağlığı diliyoruz.
Türkiye, bölgede barış ve huzuru bozmaya çalışan her türlü girişime ve faili ya da hedefi kim olursa olsun terörizmin her türüne karşıdır. Bu doğrultuda, sözkonusu eylemi gerçekleştirenlerin açığa çıkarılmasının ve adalet önünde hesap vermelerinin sağlanmasını temenni ediyor, tüm tarafları sağduyu ve itidal içinde hareket etmeye, bölgede tırmanmaya yol açacak girişimlerden kaçınmaya davet ediyoruz.”İRAN’DAN İNTİKAM YEMİNİ! İSRAİL ALARMDA 

İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani, suikastın ardında İsrail’in olduğunu söyleyerek “İran’ın düşmanları, İran ulusunun ve yetkililerinin bu cinayeti yanıtsız bırakmayacak kadar cesur ve azimli olduğunu iyi biliyor.
20

İlgili yetkililer, bu suçun yanıtını uygun bir vakitte verecektir. Halkımız, siyonist rejimin tuzağına düşmeyecek kadar akıllı ve bilgedir” dedi.

İran’ın dini lideri Ali Hamaney, İran’ın nükleer programının mimarlarından Muhsin Fahrizade’nin öldürülmesiyle ilgili, “Failler ve azmettiriciler kesin olarak cezalandırılmalıdır. Fahrizade’nin bilimsel ve teknolojik tüm alanlardaki çalışmaları sürdürülmelidir” ifadelerine yer verdi. Hamaney’in siyasi danışmanı Hüseyin Deghan, İsrail’in ABD’de iktidar değişikliği olmadan baskıyı arttırarak İran ile topyekûn savaş çıkartmak istediğini öne sürerek “şehidin katillerine yıldırım gibi düşeceğiz, onları pişman edeceğiz” dedi. İran’dan gelen açıklamalar üzerine İsrail yurtdışı temsilciliklerinde alarm verdi.

AMERİKAN UÇAK GEMİSİ KÖRFEZ’E GERİ DÖNÜYOR 

Suikast, Ortadoğu’da tansiyonu yükseltirken Hindistan Donanması ile tatbikata katılmak üzere Körfez’den ayrılan ABD’nin ‘USS Nimitz’ uçakgemisine tekrar bölgeye dönmesi emri verildi.