İmzalar atıldı! Başkan Erdoğan ve Özbekistan Cumhurbaşkanı Mirziyoyev ortak Filistin mesajı!
Giriş Tarihi: 05.06.2024 16:34 Güncelleme Tarihi: 06.06.2024 19:25
Özbekistan Cumhurbaşkanı Türkiye'de! Cumhurbaşkanı Erdoğan: Gazze'de zulüm durdurulmalı
Başkan Erdoğan Özbekistan Cumhurbaşkanı Mirziyoyev ile Ortak Basın Toplantısı'nda açıklamalarda bulundu
Son dakika haberi... Cumhurbaşkanı Erdoğan: Özbekistan'la hedef 5 milyar dolar ticaret
Özbekistan Cumhurbaşkanı Mirziyoyev ile ortak basın toplantısında konuşan Cumhurbaşkanı Erdoğan "Birçok anlaşmaya imza attık. Bu anlaşmalar işbirliğini çeşitlendirmemize zemin hazırlıyor. Özbekistan'daki Türk yatırımlarının artmasından memnuniyet duyuyoruz. 5 milyar dolarlık ticaret hacmi hedefimize en kısa zamanda ulaşacağımıza inanıyorum" dedi.
Başkan Erdoğan, Özbekistan Cumhurbaşkanı Mirziyoyev ile Ortak Basın Toplantısı'nda açıklamalarda bulundu. Başkan Erdoğan, "Özbekistan’daki Türk yatırımlarının her geçen gün artmasından memnuniyet duyuyoruz.Atacağımız adımlarla birlikte 5 milyar dolarlık ticaret hacmi hedefimize en kısa zamanda ulaşacağımıza inanıyorum" ifadelerini kullandı. Öte yandan İsrail'in Gazze katliamlarına destek veren Batılı ülkelere yönelik konuşan Başkan Erdoğan, "Katliamlara cephane ve silah desteği veren ülkeler artık bu suça ortak olmaktan vazgeçmeli." dedi. Özbekistan Cumhurbaşkanı Şevket Mirziyoyev ise, Türkiye'nin dünyada söz sahibi olduğunu vurgulayarak, "Kardeşim Erdoğan Türkiye'nin uluslararası alanda itibarını yükseltiyor" ifadelerini kullandı.
Başkan Erdoğan, Özbekistan Cumhurbaşkanı Mirziyoyev ile Ortak Basın Toplantısı'nda açıklamalarda bulundu.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, Özbekistan Cumhurbaşkanı Şevket Mirziyoyev ile görüşmesinin ardından ortak basın toplantısında konuştu. Erdoğan 'Gazze'de zulüm durdurumalı' vurgusu yaparak, "İsrail'e katliamlarında cephane ve silah desteği veren ülkeler, artık bu suça ortak olmaktan vazgeçmelidir." ifadelerini kullandı.
Başkan Recep Tayyip Erdoğan, Özbekistan Cumhurbaşkanı Şevket Mirziyoyev'i Külliye'de resmi törenle karşıladı. İkili ve başbaşa görüşmenin ardından Erdoğan ile Mirziyoyev iki ülke arasındaki anlaşmaların imza törenine katıldı. Başkan Erdoğan 5 milyar dolarlık ticaret hedefine hızla ilerlendiğini belirterek, "Yaşasın Türkiye Özbekistan kardeşliği diyorum." ifadelerini kullandı. Erdoğan Filistin'de yaşanan soykırımın durdurulması için dünyaya çağrı yaparken İsrail'e destek veren Batı ve ABD'yi işaret ederek, "Suça ortaksınız" dedi. Mirziyoyev, "Türkiye sadece kendi bölgesinde ve İslam dünyasında değil tüm dünyada söz sahibi bir ülkeye dönüştü." ifadeleriyle Başkan Erdoğan'a övgü dolu sözler söyledi.
Başkan Recep Tayyip Erdoğan, Özbekistan Cumhurbaşkanı Şevket Mirziyoyev'i Cumhurbaşkanlığı Külliyesi'nde ağırladı.
Başkan Erdoğan ve Mirziyoyev iki ülke arasındaki anlaşmaların imza törenine katıldı.
Başkan Erdoğan'ın açıklamalarından öne çıkanlar şu şekilde:
Özbekistan'ın katılımıyla daha da güçlenen aile birliğimiz esasen Türkiye'nin Türk devletlerinin tek çatı altında toplanması için sürdürdüğü çabanın meyvesidir. Bugün ikili iş birliğimizin yanı sıra dünyanın içinden geçmekte olduğu zorlu meseleleri değerlendirdik. İsrail'in 8 aydır sürdürdüğü insanlık dışı saldırıları görüştük.
5 MİLYAR DOLARLIK TİCARET HEDEFİ
Konsey toplantısı vesilesi ile birçok anlaşmaya imza attık. Bu anlaşmalar iki ülke arasındaki iş birliği çeşitliliğini artıracak. İş insanlarımızı Özbekistan'daki yatırımları artırmaları yönüne teşvik etmeyi sürdüreceğiz. 5 milyar dolarlık ticaret hacmi hedefimize kısa sürede ulaşacağımıza inanıyorum.
Yaşasın Türkiye Özbekistan kardeşliği diyorum.
Özbekistan Cumhurbaşkanı Şevket Mirziyoyev'in açıklamalarından öne çıkanlar şu şekilde:
Türkiye sadece kendi bölgesinde ve İslam dünyasında değil tüm dünyada söz sahibi bir ülkeye dönüştü.
Türkiye'nin başarılarıyla gurur duyuyoruz.
Açıklamaların detayları gelecek...
18 ANLAŞMA İMZALANDI
Düzenlenen törenle iki ülke arasında 18 anlaşma imzalandı.
İmza altına alınan anlaşmalar şöyle:
"- Türkiye Adalet Akademisi ile Özbekistan Cumhuriyeti Adalet Bakanlığı Hukuk Eğitim Merkezi Arasında Niyet Protokolü
- Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanlığı İnsan Kaynakları Ofisi ile Özbekistan Cumhuriyeti Yüksek Eğitim, Bilim ve İnovasyon Bakanlığı Arasında Yükseköğretim Kurumları Kariyer Merkezleri Faaliyetlerinin İyileştirilmesi Alanında İşbirliğine İlişkin Protokol
- Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanlığı İnsan Kaynakları Ofisi ile Özbekistan Cumhuriyeti Cumhurbaşkanlığı Kamu Yönetimi Akademisi Arasında İşbirliği Protokolü
- Türkiye Cumhuriyeti Ticaret Bakanlığı İle Özbekistan Cumhurbaşkanının Dünya Ticaret Örgütü Konuları Özel Temsilcisi Arasında Özbekistan'ın Dünya Ticaret Örgütü'ne Katılımına İlişkin Teknik Yardım ve Kapasite Geliştirme Üzerine İşbirliği Protokolü
- Türkiye Cumhuriyeti Ticaret Bakanlığı ile Özbekistan Bakanlar Kuruluna Bağlı Özbek Teknik Düzenleme Ajansı Arasında Ürün Güvenliği ve Kalite Altyapısı Alanında İşbirliği Protokolü
- Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanlığı ile Özbekistan Cumhuriyeti Cumhurbaşkanlığı Enformasyon ve Kitle İletişim Ajansı Arasında Medya ve İletişim Alanında İş Birliğine İlişkin Niyet Protokolü
- Türkiye Cumhuriyeti Ticaret Bakanlığı ile Özbekistan Cumhuriyeti Yatırımlar, Sanayi ve Ticaret Bakanlığı Arasında Türkiye Cumhuriyeti ile Özbekistan Cumhuriyeti Arasındaki Tercihli Ticaret Anlaşmasının Genişletilmesine İlişkin Düzenleme
- Türkiye Cumhuriyeti Tarım ve Orman Bakanlığı ile Özbekistan Cumhuriyeti Tarım Bakanlığı Arasında Tarım Alanında İşbirliğinin Genişletilmesine Yönelik Tedbir Planı
- Türkiye Cumhuriyeti Tarım ve Orman Bakanlığı ile Özbekistan Cumhuriyeti Tarım Bakanlığı Arasında Tarımsal Eğitim ve Yayım Alanında İş Birliğine İlişkin İyi Niyet Protokolü
- Türkiye Cumhuriyeti Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı ile Özbekistan Bakanlar Kuruluna Bağlı Özbek Teknik Düzenleme Ajansı Arasında İşbirliği Anlaşması
- Özbekistan Cumhuriyeti Hükümeti ile Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti Arasında Bilimsel, Mühendislik ve Yüksek Teknoloji Alanında İşbirliği Anlaşması
- Türkiye Cumhuriyeti ile Özbekistan Cumhuriyeti Hükümeti Arasında Bölgesel Kalkınma Alanında İşbirliğinin Geliştirilmesine Yönelik Anlaşma
- Türkiye Cumhuriyeti Kültür ve Turizm Bakanlığı ile Özbekistan Cumhuriyeti Ekoloji, Çevre Koruma ve İklim Değişikliği Bakanlığına Bağlı Turizm Komitesi Arasında Turizm Alanında Niyet Protokolü
- Türkiye Cumhuriyeti Kültür ve Turizm Bakanlığı ile Özbekistan Cumhuriyeti Kültür Bakanlığı Arasında Kültür Alanında Niyet Protokolü
- Türkiye Cumhuriyeti Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı ile Özbekistan Cumhuriyeti Enerji Bakanlığı Arasında Enerji Dönüşümü Alanında Protokol
- Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü ile Özbekistan Ekonomi ve Maliye Bakanlığı Nezdindeki Kadastro Ajansı Arasında İşbirliği Protokolü
- Türkiye Cumhuriyeti Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı ile Özbekistan Cumhuriyeti Aile ve Kadın Komitesi Arasında Aile ve Kadın Alanında İş Birliğine İlişkin Niyet Beyanı
- Türkiye Cumhuriyeti Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı ile Özbekistan Cumhuriyeti Dijital Teknolojiler Bakanlığı Arasında Uzayın Barışçıl Amaçlarla Kullanımı, Uzay Bilimleri, Teknolojileri ve Uygulamaları Alanlarında İş Birliği İçin Niyet Protokolü"
Törende ayrıca Erdoğan ve Mirziyoyev, Türkiye Cumhuriyeti ve Özbekistan Cumhuriyeti Arasında Kapsamlı Stratejik Ortaklığın Derinleştirilmesi Konusunda Ortak Bildiri'yi imzaladı.
RESMİ TÖRENLE KARŞILADI
Başkan Recep Tayyip Erdoğan, Özbekistan Cumhurbaşkanı Şevket Mirziyoyev'i resmi törenle karşıladı.
Mirziyoyev'in makam aracını, Cumhurbaşkanlığı Külliyesi önündeki caddede karşılayan süvariler, araca protokol kapısına kadar eşlik etti.
Başkan Erdoğan, Mirziyoyev'i külliyenin ana giriş kapısında karşıladı. Erdoğan ve Mirziyoyev'in tören alanındaki yerlerini almasının ardından 21 pare top atışı eşliğinde milli marşlar çalındı.
Mirziyoyev, Muhafız Alayı Tören Kıtası'nı "Merhaba asker" diyerek selamladı. Törende, tarihte kurulan 16 Türk devletini temsil eden bayraklar ve askerler de yer aldı.
Heyetlerini birbirine takdim eden Erdoğan ve Mirziyoyev, merdivenlerde Türk ve Özbekistan bayrakları önünde tokalaşarak, gazetecilere poz verdi.
İkili görüşmenin ardından Erdoğan ve Mirziyoyev, Türkiye-Özbekistan Yüksek Düzeyli Stratejik İşbirliği Konseyi 3. Toplantısı'na iştirak etti.
Toplantıya ilişkin Cumhurbaşkanlığı'nın resmi sosyal medya hesapları üzerinden fotoğraf paylaşıldı.
Törende, Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz, Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanı Mahinur Özdemir Göktaş, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Alparslan Bayraktar, Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy, Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mehmet Fatih Kacır, Tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı, Ticaret Bakanı Ömer Bolat, Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Abdulkadir Uraloğlu, Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanı Fahrettin Altun, Cumhurbaşkanlığı Savunma Sanayii Başkanı Haluk Görgün, Cumhurbaşkanlığı İdari İşler Başkanı Metin Kıratlı, Yükseköğretim Kurulu (YÖK) Başkanı Prof. Dr. Erol Özvar, Cumhurbaşkanı Güvenlik ve Dış Politika Başdanışmanı Akif Çağatay Kılıç, Ankara Valisi Vasip Şahin ve Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği Başkanı Rifat Hisarcıklıoğlu da yer aldı.
İletişim Başkanlığı, Özbekistan Cumhurbaşkanı Mirziyoyev için karşılama mesajı hazırladı!
Özbekistan Cumhurbaşkanı Şevket Mirziyoyev'in Türkiye'ye yapacağı resmi ziyaretle iki ülke arasındaki yüksek düzeyli stratejik ilişkilerin daha da pekiştirilmesi bekleniyor.
Bağımsızlığını 31 Ağustos 1991'de ilan eden Özbekistan ile bağımsızlık kararını 16 Aralık 1991'de tanıyan ilk ülke olan Türkiye arasındaki diplomatik ilişkiler, 4 Mart 1992'de kuruldu. 4 Mart'ta Türkiye-Özbekistan diplomatik ilişkilerinin tesisinin 32. yılı kutlandı.
Ülkede ilk büyükelçiliği açan Türkiye oldu. Türkiye'nin Taşkent Büyükelçiliği Nisan 1992'de, Özbekistan'ın Ankara Büyükelçiliği de Ocak 1993'te faaliyete başladı.
Özbekistan'ın bağımsızlık ilanının ardından geçen 24 yıl boyunca Türkiye ile ilişkilerinde farklı nedenlerden dolayı inişli çıkışlı dönemler yaşandı.
YENİ DÖNEM 2016'DA BAŞLADI
Jeostratejik konumu, köklü tarihi, zengin kültürel değerleri, ekonomik potansiyeli, 37 milyonu aşan nüfusu ve Orta Asya'nın tüm ülkeleriyle ortak sınırlarının bulunması nedeniyle bölgenin kilit ülkelerinden Özbekistan ile Türkiye arasında uzun yıllar durağan olan ilişkilerin seyri, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın Kasım 2016'da Semerkant'a yaptığı ziyaretle değişti. Erdoğan'ın bu ziyaretinde Özbekistan Cumhurbaşkanı Mirziyoyev ile yaptığı görüşmeyle iki ülke ilişkileri canlandırıldı ve yeni bir dönem başladı.
Bunun ardından Mirziyoyev, Ekim 2017'de Cumhurbaşkanı sıfatıyla 21 yıl aradan sonra Türkiye'yi ziyaret eden en üst düzey Özbek yetkili oldu.
İLİŞKİLER YÜKSEK DÜZEYLİ STRATEJİK ORTAKLIK SEVİYESİNE ÇIKARILDI
İki ülke cumhurbaşkanları arasındaki yakın dostluk ve siyasi irade neticesinde ilişkiler 2017'de stratejik ortaklık seviyesine yükseltildi. Uzun yıllardan beri yapılamayan Türkiye-Özbekistan Karma Ekonomik Komisyon Toplantıları düzenlendi. 2018'de iki liderin başkanlıklarında Türkiye-Özbekistan Yüksek Düzeyli Stratejik İşbirliği Konseyi kuruldu. Konseyin ilk toplantısı Şubat 2020'de Ankara'da, ikinci toplantısı da Mart 2022'de Taşkent'te düzenlendi.
Geçen sene Özbekistan Cumhurbaşkanı Şevket Mirziyoyev, farklı vesilelerle iki kez Türkiye'ye ziyarette bulundu. Başkan Recep Tayyip Erdoğan da Ekonomik İşbirliği Teşkilatı Zirvesi'ne katılmak üzere bir kez Özbekistan'ı ziyaret etti.
Aralık 2023'te Ankara'da Türkiye-Özbekistan Karma Ekonomik Komisyonunun 7. toplantısı yapıldı. Özbekistan Başbakan Yardımcısı Cemşid Koçkarov başkanlığındaki heyetin katıldığı toplantıda iki ülke arasındaki ticari-ekonomik ilişkilerin 2024 ve 2025 yıllarında geliştirilmesini içeren eylem planı oluşturuldu.
Cumhurbaşkanı Mirziyoyev'in bugün Ankara'ya yapacağı ziyaret sırasında da Özbekistan-Türkiye Yüksek Düzeyli Stratejik İşbirliği Konseyinin üçüncü toplantısının düzenlenmesi öngörülüyor. Cumhurbaşkanı Mirziyoyev'in yapacağı ziyareti kapsamında imzalanacak ikili anlaşmalarla ülkeler arasındaki yüksek düzeyli stratejik ortaklık ilişkilerinin daha da pekiştirilmesi umuluyor.
TÜRKİYE, ÖZBEKİSTAN'IN EN BÜYÜK 4. TİCARİ ORTAĞI
Türkiye ile Özbekistan arasındaki ticari ilişkilerde de yeni bir dönem yaşanıyor. 2016'da 1 milyar 242 milyon dolar olan ikili ticaret hacmi, 2020'de 2,1 milyar dolar, 2023'te de 3,1 milyar dolar oldu.
Özbekistan'ın dış ticaretinde 2016 öncesinde ilk 5 ülke arasında yer alan Türkiye, geçen yıl yüzde 5'lik payla ülkenin en büyük 4. ticari ortağı haline geldi.
Türkiye'nin Özbekistan'a 2023'teki ihracatı 1 milyar 851 milyon 200 dolara ulaşırken, Özbekistan'dan ithalatı da 1 milyar 248 milyon dolar olarak hesaplandı.
Türkiye, Özbekistan'a ağırlıklı olarak makine, elektronik eşya, mobilya ve aydınlatma cihazları, prefabrik yapılar, motorlu kara taşıtları, tekstil, gıda ve tüketim ürünleri satarken plastik mamuller, bakır, çinko ve pamuk ipliği ithal etti.
ÖZBEKİSTAN, KARA GÜN DOSTU OLDUĞUNU GÖSTERDİ
Türkiye'deki 6 Şubat depremleri sonrasında iki ülke arasındaki işbirliğinin doğal sonucu olarak bir dayanışma sergileyen Özbekistan, bu depremlerde hızlı tepki vererek kara gün dostu olduğunu gösterdi.
Depremin hemen ardından bölgeye arama kurtarma ve sağlık ekipleri gönderen Özbek makamlarınca 700 tona yakın yardım malzemesi Türkiye'ye ulaştırıldı. Ayrıca çok sayıda Özbekistanlı afet bölgesine giderek depremzedelere yardım etti.
Özbekistan hükümeti de deprem bölgesinde 306 konut inşaatı için kollarını sıvadı. Hatay bölgesinde inşaatı devam eden konutların yakın dönemde ihtiyaç sahiplerine teslim edilmesi bekleniyor.
ORTAK ÜNİVERSİTE KURULMASINA İLİŞKİN ÇALIŞMALAR SÜRÜYOR
İki ülke arasındaki eğitim, sağlık ve kültür alanlarındaki ilişkiler de hızla gelişmeye devam ediyor. Bu çerçevede geçen yıl iki ülke arasında sağlık ve eğitim forumları düzenlendi.
Günümüzde Özbekistan'da Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) Ekonomi ve Teknoloji Üniversitesi (ETÜ) Taşkent Şubesi ile Buhara'da Sağlık Bilimleri Üniversitesi (SBÜ) İbni Sina Tıp Fakültesi ve İbni Sina Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksekokulu, Taşkent'te ise SBU Hemşirelik Akademisi faaliyetini sürdürüyor. Ayrıca Taşkent İnşaat ve Mimarlık Üniversitesi ile Semerkant İnşaat ve Mimarlık Üniversitesinde iki Türk bilim insanı rektörlük görevinde bulunuyor.
İki ülke arasında Taşkent'te ortak bir üniversitenin kurulmasına ilişkin çalışmalar da devam ediyor. Bu yıl bununla ilgili somut adımların atılması umuluyor.
İKİ ÜLKE ARASINDA HAFTADA 60 TARİFELİ UÇAK SEFERİ YAPILIYOR
Mirziyoyev'in göreve gelmesinin ardından Türk iş insanları tarafından uzun yıllar defalarca dile getirilen sorunlardan vize konusunda olumlu adımlar atıldı.
Özbek hükümeti, 2017'de Türk vatandaşlarına 3 gün içinde vize verilmesini öngören kararnameyi imzaladı. Şubat 2018'de ise Türk vatandaşlarına 30 günlük vize muafiyeti tanındı.
Bunun neticesinde iki ülke vatandaşları arasında karşılıklı ziyaretler arttı. 2016'da 150 bin civarında olan Türkiye'ye giden Özbek sayısı, 2023'te 500 bine yaklaştı.
İki ülke arasında 2016'ya kadar haftada 5 kez yapılan tarifeli uçak seferleri de son yıllarda önemli ölçüde artış gösterdi. Özbekistan ile Türkiye arasında artık haftada 60 tarifeli uçak seferi düzenleniyor.
Karşılıklı ilişkilerin gelişmesiyle iki ülke hava yolu şirketlerinin uçtuğu güzergahların sayısı da çoğaldı. İstanbul-Taşkent seferlerinin yanı sıra Türkiye'nin Ankara ve İzmir şehirleri ile Özbekistan'ın Semerkant, Buhara, Ürgenç, Fergana ve Namangan şehirlerini bağlayan uçak seferleri başladı.
ÖZBEKİSTAN EN BÜYÜK 4'ÜNCÜ ORTAK! HEDEF 10 MİLYAR DOLAR
Türkiye ile Özbekistan arasındaki ticari ilişkiler yeni adımlarla gelişirken geçen yıl 3 milyar doları geçen ticaret hacminin ilk aşamada 5 milyar dolara, daha sonra da 10 milyar dolara yükseltilmesi için değerlendirmeler yapılıyor. Türkiye, 2023 yılı sonu itibarıyla Özbekistan'ın en büyük 4'üncü ticaret ortağı olarak yer alıyor.
Başkan Recep Tayyip Erdoğan ile Özbekistan Cumhurbaşkanı Şevket Mirziyoyev başkanlığında bu yıl Ankara'da yapılması planlanan Yüksek Düzeyli Stratejik İşbirliği Konseyi toplantısıyla iki ülke arasındaki ilişkilerin daha da geliştirilmesi amaçlanıyor.
Son dönemde atılan adımların ikili ticari ilişkilere artış olarak yansıması dikkati çekti. Ülkeler arası dış ticaret yapan firmaların sayısı 2017-2023 döneminde yüzde 144 artış gösterdi. Özbekistan'da geçen yıl sonu itibarıyla Türkiye'den 5 bin 706 firma ihracatçı, 707 firma da ithalatçı konumunda yer aldı.
Firmaların artışıyla dış ticaret hacmindeki yükseliş de verilere yansıdı. Türkiye'den 2019'da Özbekistan'a 1 milyar 232,1 milyon dolarlık ürün ihraç edilirken bu tutar 2020'de 1 milyar 154,1 milyon dolar oldu. İhracat 2021'de bir önceki yıla kıyasla yüzde 59,6 artarak 1 milyar 841,6 milyon dolara yükseldi.
Türkiye'den 2022'de 1 milyar 877,5 milyon dolarlık ürün Özbekistan'a ihraç edilirken bu tutar geçen yıl 1 milyar 871,3 milyon dolar olarak gerçekleşti.
TİCARETTE YENİ ROTA 5 MİLYAR DOLAR
Türkiye'nin Özbekistan'dan ithalatı söz konusu 5 yıllık dönemde dalgalı seyretti. İthalat 2019'da 1 milyar 140,2 milyon dolar seviyesinden 2020'de 970 milyon dolara geriledi. Sonraki yıl ithalat 1 milyar 800 milyon dolara kadar yükseldi. Türkiye'nin ülkeden yaptığı ithalat 2022'de 1 milyar 682,5 milyon dolar, geçen yıl da 1 milyar 209,2 milyon dolar olarak kayıtlara geçti.
Böylece iki ülke arasındaki ticaret hacmi son olarak 3 milyar 80,5 milyon doları buldu. Türkiye ile Özbekistan arasındaki dış ticaret hacminin ilk aşamada 5 milyar dolara çıkarılması hedefleniyor.
İHRACATTA MAKİNELER, İTHALATTA BAKIR EŞYALAR ÖNE ÇIKIYOR
Türkiye'nin ülkeye ihraç ettiği ürünler arasında geçen yıl 540,1 milyon dolarla makineler, mekanik cihazlar, aletler ve bunların aksam ve parçaları ilk sırada yer aldı.
Bu ürünleri 131,4 milyon dolarla elektrikli makine ve cihazlar ile bunların aksam, parça ve aksesuarları, 117 milyon dolarla plastikler ve mamulleri, 88,5 milyon dolarla boyalar, pigmentler, vernikler, macunlar ve mürekkepler izledi.
Özbekistan'dan ise en çok bakır ve bakırdan eşya ithal edildi. Bu ürünlerden geçen yıl 473,6 milyon dolarlık ithalat gerçekleştirildi. Söz konusu ürünü 340,3 milyon dolarla pamuk, pamuk ipliği ve pamuklu mensucat ürünleri izledi.
Özbekistan'a geçen yıl gerçekleştirilen yabancı yatırımların yüzde 6,4'ünü Türkiye'den yapılanlar oluşturdu. Türkiye, geçen yılki yatırımlar bazında Çin, Rusya ve Suudi Arabistan'dan sonra ülkedeki en büyük yatırımcı konumunda yer alıyor.
"ÖZBEKİSTAN'DA 1900 TÜRK FİRMASI FAALİYETTE"
DEİK Türkiye-Özbekistan İş Konseyi Başkanı Özgür Onur Özgüven, AA muhabirine, iki ülke arasındaki ilişkilere ilişkin değerlendirmede bulundu.
Şevket Mirziyoyev'in Özbekistan Cumhurbaşkanı olduktan sonra ülkenin kapılarını dünyaya açtığını belirten Özgüven, "Bizim öncesinde hem siyasi hem ekonomik ilişkilerimiz çok iyi değildi. Ondan sonra Cumhurbaşkanı'mız Recep Tayyip Erdoğan iyi bir diyalog sağlayınca ilişkiler ciddi anlamda gelişti. Ülke insanı Türkiye'ye sıcak bakıyordu. Tercihlerini de Türkiye'den yana kullanmaya başladılar. Dolayısıyla ilişkiler üst düzeye çıkmaya başladı. Bu ekonomik anlamda da göstergelere yansıdı." diye konuştu.
Ticaret hacmindeki artışa dikkati çeken Özgüven, hacimde zirveyi gördükten sonra Özbekistan'ın gümrük anlaşmalarına ilişkin Çin ve Rusya kaynaklı düşüş yaşandığını anlattı.
Özgüven, iki ülke arasında Yüksek Düzeyli Stratejik İşbirliği Konseyinin 3'üncü toplantısının yapılacağını dile getirerek, "Burada alınacak kararların ticaret hacmini geliştireceğini umuyoruz." dedi.
Türkiye ile Özbekistan arasındaki ticaret hacmi hedefine ilişkin bilgi veren Özgüven, "İlk aşamada 5 milyar dolar, ikinci aşamada 10 milyar dolarlık dış ticaret hedefi var. Özbekistan'ın gümrük anlaşmalarından kaynaklı çeşitli engeller olsa da bunları aşarsak ticaret hacminin artacağını düşünüyoruz." görüşünü aktardı.
Özgüven, Özbekistan'daki Türk yatırımlarına ilişkin de şunları kaydetti:
"Özbekistan'da faaliyette olan kayıtlı 1900 Türk firması var. Bunların da yatırımları yaklaşık 1,7 milyar dolar seviyesinde. Bunun dışında Türk müteahhitlerinin üstlendiği projeler 7,2 milyar dolar seviyesinde şu an. Bu projeler genelde altyapı, üstyapı ağırlıklı ama çoğunluğu üstyapı."
YORUMLAR