Giriş: 23 Mayıs 2013 19:50 (Son Güncelleme: 25 Ekim 2016 20:42),
Diktatörlerin ölmeden önceki son sözleri
Kimi faşist, kimi dikdatör ama hepsi de liderdi... Kimi asılarak, kimi kurşuna dizilerek kimi ise eceli ile öldü. Ölmeden önce son sözleri ise şunlar oldu...
Dünya, Kaddafi'nin öldürülmesini ve medyanın bu ölümü ele alışını tartışıyor. Tarihe damga vuran diğer diktatörlerin de sonu farklı olmamıştı. Halkları tarafından istenmeyen adam ilan edilen diktatörlerin çoğu ecelleriyle değil kurşuna dizilerek, intihar ederek ya da idam edilerek ölüyor.
En büyük ortak noktaları ise son sözlerinde saklı: ‘Sahiplik duygusu’. Diktatörler genellikle son nefeslerini vermeden hemen önce ülkelerinin ‘kendilerine ait’ olduğunu vurgularken üzerlerinde yaşayan insanları da kendi çocukları olarak betimlemiş. Tıpkı Kaddafi’nin 42 yıllık iktidarının ve 69 yıllık yaşamının ardından memleketi Sirte’de halkı tarafından linç edilirken “Ben sizin babanızım, evlatlarım; beni öldürmeyin, haramdır” sözlerinde yansıttığı gibi...
Benito Mussolini-İtalya ‘Beni göğsümden vurun’ İtalya’nın faşist lideri Mussolini, İkinci Dünya Savaşı’yla halk desteğini de kaybetti. İspanya’ya kaçma teklifini reddeden 23 yıllık diktatör, 28 Nisan 1945’te Alman üniformasıyla kaçarken yakalandı.
İtalya Kurtuluş Komitesi’nin da hakkında aldığı idam kararı hemen uydulandı. Son sözleri “Beni göğsümden vurun” oldu.
Cesedi Milano’da ayaklarından asılarak sergilendi.
Saddam Hüseyin-Irak ‘Birlik içinde kalın’ ABD’nin Irak’a 2003 yılındaki müdahalesinin ardından 9 ay aranan Saddam Hüseyin, memleketi Tikrit’te bir çukurda bulundu.
26 Aralık 2006’da idama mahkum edilen 24 yıllık diktatör, 4 gün sonra asıldı. İdamından hemen önce halkına: ‘Birlik içinde kalın ve İran’a güvenmeyin’ diyerek seslendi.
Zeynel Abidin Bin Ali-Tunus ‘Kandırıldım, görevdeyim’ Tunus’un 24 yıllık Devlet Başkanı Zeynel Abidin Bin Ali, 2010 yılının aralık ayında üniversite mezunu bir işsiz gencin kendisini ateşe vermesi ile tetiklenen halk isyanının ardından 14 Ocak 2011’de yönetimi bırakarak eşiyle birlikte Suudi Arabistan’a kaçtı.
Haziran ayında, ‘Kandırılarak buraya getirildim, görevimin başındayım” açıklamasını yaptı ama kimse itibar etmedi.
Adolf Hitler-Almanya ‘Cesedimi Ruslara vermeyin’ Milyonlarca kişinin ölümünden sorumlu tutulan Adolf Hitler, 30 Nisan 1945’te intihar etti. Almanya’nın ‘Führer’i, II. Dünya Savaşı sırasında Rusların Berlin’e girdiği haberini alınca, 12 yıllık iktidarının bittiği gerçeğiyle yüzleşti.
Hitler’in intihar kararını, Mussolini’nin düştüğü durumdan korkarak verdiği belirtiliyor.
Son sözleri “Cesedimi Rusların eline asla vermemelisiniz, beni Moskova’da heykel yaparlar” oldu.
Francisco Franco-İspanya ‘Nereye gidiyorlar’ Ülkesi İspanya’yı iç savaşa sürükleyen ve ardından 36 yıl boyunca iktidarda kalan Franco hiç bir zaman ‘devrik lider’ konumuna düşmedi. İktidardayken hastalandı. Ziyaretine gelenler için ‘Neden geldiler’ diye sorarken ‘Hoşçakal demek için’ yanıtı verildiğinde ‘Nereye gidiyorlar’ demesi yanındakileri şaşırtmıştı. 20 Kasım 1975’te öldü. Tüm heykelleri söküldü.
Nikolay-Elena Çavuşesku-Romanya ‘Romanya sonsuza kadar yaşayacak’ 24 yıl iktidarda kalan komünist lider Nikolay Çavuşesku baskı ve zulüm rejiminin ardından idama mahkum edildi.
Devrim Meydanı’ndaki konuşması yuhalanınca eşi Elena ile parti binasına sığınan Çavuşesku helikopterle kaçmaya çalıştı ama yakalandı.
25 Aralık 1989’da kurşuna dizildi. Elena Çavuşesku’nun son sözleri, “Ben sizin annenizim” oldu. Nikolay Çavuşesku ise “Romanya sonsuza kadar yaşayacak” dedi.
Hüsnü Mübarek-Mısır Demir kafes arkasında Mısır’da bu yıl ocak ayında başlayan yönetim karşıtı protestolara direnemeyerek 30 yıl süren iktidarını 11 Şubat’ta bırakan 83 yaşındaki Mübarek, bir ay sonra tutuklandı.
Sağlık sorunları nedeniyle Kahire’de bir hastanede tedavi gören devrik lider, ilk duruşmaya 3 Ağustos’ta sedye ile getirildi ve duruşma salonunda demir kafes ardından yatarak ifade verdi.
Pol Pot-Kamboçya ‘Tek başıma yapmadım’ 1975-79 arasında Kamboçya’nın başbakanı olan Pol Pot, kurduğu baskı rejiminde bir milyon kişinin ölümünden sorumlu tutuluyor.
Kendi destekçileri tarafından ömür boyu ev hapsine mahkum edilen Pol Pot, 18 Nisan 1998’de kalp krizinden öldü. Ölmeden önce ölümlerden dolayı vicdanının rahat olduğunu söyleyerek “tek başıma yapmadım” dedi
Kimisi faşist, kimisi de diktatör ama hepsi de liderdi. Kimi asılarak, kimi kurşuna dizilerek kimi ise eceli ile öldü. Ortak noktaları ise son sözlerinde saklı: ‘Sahiplik duygusu'. Diktatörler genellikle ülkelerinin ‘kendilerine ait' olduğunu vurgulamışlar. İşte diktatörlerin ölmeden önceki son sözleri:
Adolf Hitler-Almanya: “Cesedimi Rusların eline asla vermemelisiniz, beni Moskova'da heykel yaparlar!” Hitler, 30 Nisan 1945'te intihar etti.
Kaddafi - Libya: 42 yıllık iktidarının ve 69 yıllık yaşamının ardından memleketi Sirte'de halkı tarafından linç edilirken “Ben sizin babanızım, evlatlarım; beni öldürmeyin, haramdır!'' Linç edildi.
Benito Mussolini - İtalya: Son sözleri “Beni göğsümden vurun!” oldu. İtalya'nın faşist lideri Mussolini, İkinci Dünya Savaşı'yla halk desteğini de kaybetti. İspanya'ya kaçma teklifini reddeden 23 yıllık diktatör, 28 Nisan 1945'te Alman üniformasıyla kaçarken yakalandı. Cesedi Milano'da ayaklarından asılarak sergilendi.
Saddam Hüseyin - Irak: ‘Birlik içinde kalın ve İran'a güvenmeyin!' diyerek halkına seslendi. İdam edildi.
Francisco Franco - İspanya: İktidardayken hastalandı. Ziyaretine gelenler için ‘Neden geldiler?' diye sorarken ‘Hoşçakal demek için.' yanıtı verildiğinde ‘Nereye gidiyorlar?' demiş. 20 Kasım 1975'te öldü.
Nikolay - Elena Çavuşesku - Romanya: ‘Romanya sonsuza kadar yaşayacak.' Kurşuna dizilerek idam edildiler.
Zeynel Abidin Bin Ali - Tunus: Haziran 2011'de, ‘Kandırılarak buraya getirildim, görevimin başındayım!” açıklamasını yaptı.
Pol Pot - Kamboçya: 1975-79 arasında Kamboçya'nın başbakanı olan Pol Pot, kurduğu baskı rejiminde bir milyon kişinin ölümünden sorumlu tutuluyor. Kendi destekçileri tarafından ömür boyu ev hapsine mahkum edilen Pol Pot, 18 Nisan 1998'de kalp krizinden öldü. Ölmeden önce ölümlerden dolayı vicdanının rahat olduğunu söyleyerek ‘Tek başıma yapmadım!' dedi.
Winston Churchill - İngiltere başbakanı: Başarılı siyasi kariyeri 1916 Gelibolu yenilgisinden sonra düşüşe geçti. Sadece donanmayla Çanakkale Boğazı'nın geçilebileceği, ardından da rahatça İstanbul'a ulaşılabileceği konusundaki ısrarcı tavrı, Türklerin umulandan çok daha başarılı bir savunma yapması; müttefik ordusunun tarihi yenilgisine yol açtı. Son sözleri: 'Herşey canımı sıkıyor.'
Stalin - Rusya: 'Bir insanın ölümü trajiktir, on insanın ölümü dramatiktir, bir milyon insanın ölümü ise sadece bir istatistiktir.' sözleriyle meşhur Stalin'in son sözleri: 'Ben gittiğimde, kapitalistler sizi kör kedi yavruları gibi boğacak.'
Sezar: Meşhur Romalı deha... Suikaste uğradı. Hançerle hücum edenlerin arasında kendi evlatlığı Brütüs'ü görünce kendini müdafaadan vaçgeçti, ölümü kabullendi ve ölürken, tarihe malolan şu sözü söyledi: - Sen de mi Brütüs?
Neron: Meşhur, zalim ve mecnun Romalı İmparator... Ölürken son sözü: Dünya bir büyük san'atkar kaybediyor!
Vespasianus: Roma İmparatoru. Ölürken ayağa kalkar ve son sözlerini söyler: 'Bir imparator ölümü ayakta karşılamalıdır!'
14. Louis: Fransa kralı. Son sözleri, ölüm döşeğinde, oda uşağının ağlaması üzerine: 'Siz benim ölümsüz olduğumu mu sanıyordunuz?'
Marie Antoinette: Fransız İhtilali kadar meşhur Fransız Kraliçesi. İdama mahkum edildi. Acele ile giyotine çıkarken celladın ayağına bastı. Bu sakarlığından mahçup olan kralice, celladından özür diledi: 'Affedersiniz mösyö, bilerek yapmadım.'
Napoleon Bonaparte - Fransa: Para, para, para sözü ünlüdür. Son sözleri: 'Ölüm hiçbir şeydir, ama mağlup ve şerefsiz yaşamak her gün ölmektir.'
Odysseus: Yunan mitolojisinde Odysseus, ‘ Ithaca' adlı ülkenin kralıydı ve o kadar büyük başarılar göstermişti ki Homer onun hakkında yazdığı destanda onu ölümsüz hale getirdi. Odysseus, Truva Savaşı'nda Truvalıları kandırmak için dev bir at inşa ettirip askerleri onun içine sakladı. Truvalılar bu atı alarak kendi şehirlerine soktular ve böylece savaşı kaybettiler.
Büyük İskender: Efsanevi ve acımasız askeri taktikleriyle ünlü Büyük İskender belki de tarihteki en zeki komutandı. Dünyanın büyük bir bölümünü fetheden İskender, bazen tek bir kişiyi bile ödürmeden şehirleri ele geçirmesiyle de ünlüydü.
Cengiz Han (Timuçin): 'Sakın 1 Çiviyi Küçümseme. Bir Çivi Bir Nalı, Nal Bir Atı, At Bir Komutanı, Bir Komutan Orduyu, Bir Ordu Koca Bir Ülkeyi Kurtarır!' sözüyle ünlü büyük Moğol İmparatorunun bir başka sözü de; "Ben Tanrı'nın cezasıyım! Eğer çok büyük günahlar işlememiş olsaydınız, Tanrı benim gibi birini size musallat etmezdi.'' Günümüz Çin nüfusunun yaklaşık çeyreğinin Cengiz Han'ın soyundan geldiği iddia ediliyor.
II.Joseph: 1765-1790 yılları arasında arasında kutsal Roma İmparatoru olan Joseph hiç bencil olmamasıyla ünlüydü. En ünlü sözü; ”Mutlak güç mutlaka zarar verir.”
I. Kraliçe Elizabeth: 1558 yılından öldüğü güne kadar İngiltere ve İrlanda'nın kraliçesi olan Elizabeth, hiçbir krala ihtiyaç duymadan ‘Bakire Kraliçe' ünvanını hak ederek ülkesini iyi bir biçimde yönetti. Tarihteki ender kadın yöneticilerden biri olan Elizabeth, bu özelliği ile pek çok kadına ilham kaynağı oldu. Hükmettiği dönemden önce bir kadının bu kadar güçlü olabileceği hakkında kimsenin bir fikri yoktu ve bu özelliği ile erkek yöneticileri aratmıyordu.
Şarlman - Fransa: Frenklerin hükümdarı olan Charlemagne (Şarlman) 768 yılından öldüğü güne kadar görevini hakkıyla yaptı. Küçük Fransız krallıklarını birleştirerek tek ve büyük bir krallık kuran Şarlman aynı zamanda kültürel aktivitelere de çok önem veriyordu. Kendi döneminde adeta bir Rönesans atmosferi yaratmıştı. Ölümünden önce sıksık; 'Büyük Avrupa!' sloganını tekrarladığı bilinir.
Abraham Lincoln - ABD: Ya hür bir millet olarak yaşayalım ya da ölelim.
Mao Zeodung - Çin: 1893–1976 yıllarında Çin'de komünizm fırtınaları içersinde 14–20 milyon insanın ölümüne Mao sebebiyet verdi. Mao'ya yakıştırılan lakap ise Başkan Mao'dur. En ünlü sözlerinden biri; 'Yol ne kadar uzun olursa olsun ilk adım atılmalıdır.'
Kim-il Sung, talihsiz ülke Kuzey Kore: 1912–1994 yıllarında Kuzey Kore'de yaşamıştır. 1948 yılından öldüğü 1994 yılına kadar devlet başkanlığına devam etmiştir. Yerine oğlu Kim Jong-il geçmiştir. 3 milyon insanın katili olan Kim-il Sung'ın lakabı Yüce Lider'di. En ünlü sözlerinden biri; 'Emperyalizm ile komünizm arasındaki savaş, halkların özgürlüğüne kadar sürecektir.'
İdi Amin - Uganda: Tam adı İdi Amin Dada Oumee (d. 1925, ö. 16 Ağustos 2003) 1971-1979 arasında devlet başkanlığı yapmış olan Ugandalı asker. En ünlü sözü: 'Bir kurşundan daha hızlı koşamazsınız.'
Radovan Karaciç - Sırp Cumhuriyeti eski devlet başkanı. Bosna Kasabı olarak da bilinir. Bosna Savaşı'nda işlediği soykırım ve savaş suçlarından dolayı hakkında Lahey'deki Eski Yugoslavya Uluslararası Ceza Mahkemesi tarafından dava açılmıştır. Hakkında ABD hükümeti tarafından 5 milyon dolarlık ödül vaat edilmiş, 21 Temmuz 2008 tarihinde yakalanmıştır. En ünlü sözü: 'Hadi şehirlere inip serserileri öldürelim.'
Slobodan Miloseviç - Sırbistan ve eski Yugoslavya devlet başkanıdır. 2006 yılında Lahey ölmüştür. Bosna'da katliamlar gerçekleştiren, 250 bin insanın ölümünün sorumlusu olan Miloseviç'in lakabı Balkan Kasabı'dır. Son sözleri: 'Elveda Sırp kardeşlerim.'
António de Oliveira Salazar - Portekiz: 1933 yılından 1974 yılına kadar Portekiz'in sosyal, ekonomik, kültürel ve siyasi hayatını kontrol eden, milliyetçi, fazlasıyla tutucu, gelenekçi ve katı muhafazakar kimliğiyle tanınan, en çok da İspanya'nın faşist diktatörü General Francisco Franco'ya benzetilen, otoriter-aşırı Sağcı rejim Estado Novo 'nun (Yeni Devlet) kurucusu ve de lideridir. Dönemin faşist diktatörlerinden biri kabul edilir. En ünlü sözü; kendisini eleştirenlere; "Kaybedecek hiç bir şeyim yok, -yaşadığı şehri kastederek- x'e hergün tren kalkıyor." yanıtı vermiş ancak asla iktidarı bırakmamıştır.
Ferdinand Marcos - 1965-1986 arasında Filipinler devlet başkanı: Kurduğu otoriter rejim, yolsuzluklar ve baskı uygulamaları nedeniyle büyük tepki uyandırmıştır. 1986'da halk ihtilaliyle devrilen ve yurtdışına kaçan Ferdinand Marcos, 1989'da Hawai'de öldü. Ülkesinin milyonlarca dolarını yurtdışına kaçırdığı bilinen diktatörün eşi İmelda Marcos isesahip olduğu binlerce çift ayakkabısı ile dünya kamuoyunun uzun süre dikkatini çekmişti.
Mobutu Sese Seko - Kongo: 32 yıl boyunca adını Zaire olarak değiştirdiği Kongo'da iktidarda kalan Seko, kendi adını da Mobutu Sese Seko Kuku Nbengdu Wa Za Banga'ya (Zaferden zafere koşan) çevirdi. Mobutu, ülkesinin ekonomik iflası ve zorlamalar karşısında 1990 yılında çok partili sisteme geçerek, ilk kez muhalefetten gelen bir başbakan ile iktidarı paylaşmak zorunda kaldı. Kabile birliklerinin iktidarı ele geçirmesinden sonra Fas'a sığınan Mobutu, 7 Eylül'de sürgünde yakalandığı kanser hastalığından öldü.
Mobutu Sese Seko - Kongo: 32 yıl boyunca adını Zaire olarak değiştirdiği Kongo'da iktidarda kalan Seko, kendi adını da Mobutu Sese Seko Kuku Nbengdu Wa Za Banga'ya (Zaferden zafere koşan) çevirdi. Mobutu, ülkesinin ekonomik iflası ve zorlamalar karşısında 1990 yılında çok partili sisteme geçerek, ilk kez muhalefetten gelen bir başbakan ile iktidarı paylaşmak zorunda kaldı. Kabile birliklerinin iktidarı ele geçirmesinden sonra Fas'a sığınan Mobutu, 7 Eylül'de sürgünde yakalandığı kanser hastalığından öldü.
General Alfredo Stroessne - Paraguay'ı 1954-1989 arasında diktatörlükle yöneten Stroessner, 35 yıllık iktidarın ardından 1989'da devrildi ve Brezilya'ya kaçtı. Diktatör, 93 yaşında sürgünde hayatını kaybetti.
YORUMLAR