Fransa Başbakanı'ndan eylemcilere tehdit

Fransa Başbakanı Edouard Philippe, TF1 televizyonunun canlı yayın programında gündeme ilişkin açıklamalarda bulundu.

YENİ YASA ÇIKARILACAK

Sarı Yelekliler'in protestolarının sebep olduğu sorunlara çözüm bulmak amacıyla, izinsiz eylem yapanların ve gösterilerde şiddet olayları çıkaranların, sert bir şekilde cezalandırılması için yeni bir yasa çıkaracaklarını belirten Philippe, gösterilere şiddet olayları çıkarmak için gelenleri kabul edemeyeceklerini kaydetti.

Philippe, 17 Kasım 2018'de başlayan Sarı Yelekliler'in eylemlerinde çıkan olaylarda, 5 bin 600 kişinin gözaltına alındığını ve binden fazla kişiye hapis cezasının verildiğini açıkladı.

80 BİN POLİS GÖREV YAPACAK

Başbakan, Sarı Yelekliler'in cumartesi günü ülke genelinde düzenleyecekleri gösterilerde, yaklaşık 80 bin polisin görev yapacağını bildirdi.

Fransa'da, akaryakıt zamlarına ve ekonomik şartların kötüleşmesine tepki olarak 17 Kasım 2018'de başlayan, ancak daha sonra Cumhurbaşkanı Emanuel Macron yönetimine karşı öfke ve isyana dönüşen eylemler, ülkede son yılların en şiddetli protestosu haline geldi.

HALKIN TALEPLERİ

Genellikle şehir merkezlerindeki yüksek kiralar nedeniyle kırsal bölgelere yerleşenlerden oluşan göstericiler, Macron ve yönetiminden ekonomik koşulların iyileştirilmesini istiyor.

Sarı Yelekliler, ayrıca vatandaşları yakından ilgilendirecek konular ve çıkacak yasaların, referandum yoluyla halka sorulmasını talep ediyor.

Gösterilerde şimdiye kadar 10 kişi hayatını kaybetti, binden fazla kişi yaralandı.

Fransa'da göstericilerin üzerine plastik mermi ateşlendi

Fransa'da gerçekleştirilen "Sarı Yelekliler" eylemleri, Fransız hükümetinin açıklamalarının ardından duruldu; ancak her gün, polis şiddetinin ulaştığı noktaya ilişkin yeni görüntüler ortaya çıkıyor. 

"SARI YELEKLİLER KİM?" 

Fransa'nın başkenti Paris'te boy gösteren protestocular, isimlerini giydikleri fosforlu sarı yeleklerden alıyor.

Geleneksel olarak Fransa'da gösteriler siyasi partilerin veya sendikaların çağrısı ve desteğiyle yürütülse de "Sarı yelekliler"in halihazırda hiçbir parti ya da sendikaya bağlı hareket etmemesi dikkati çekiyor.

Bu durum, sosyal medya üzerinden organize olan "sarı yeleklilere" her siyasi görüşten ve yaştan insanın katılmasına imkan sağlıyor. Öyle ki ülke genelinde yapılan anketler, toplumun yüzde 70'inin "sarı yelekliler"e destek verdiğine işaret ediyor.

Odoxa araştırma şirketinin anketinde, Fransızların yüzde 84'ü, yaklaşık 10 gündür ülke genelinde hükümetin akaryakıta ek vergi koymasını protesto eden "sarı yeleklilere" destek ve destek son günlerde artıyor.

Ankete göre, ayrıca siyasi partilerin içerisinde bu gruba en çok destek veren yüzde 97 ile aşırı sağcı Ulusal Birlik Partisi (RN) oldu. Aşırı solcu Boyun Eğmeyen Fransa Hareketi (LFI) yüzde 92 ve merkez sağ Cumhuriyetçiler Partisi (LR) yüzde 77 ile RN'yi takip ediyor.

Yoğunluklu olarak orta gelirli kişilerden oluşan "sarı yelekliler"in hükümetle müzakereleri yürütmek için 8 kişiden oluşan bir temsil heyeti bulunuyor.

Eylemciler, Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron liderliğindeki hükümetin akaryakıta ek vergi koymasını protesto ediyor.

Fransa'nın fosil yakıtlara "bağımlılığını azaltmak" ve yenilenebilir enerji girişimlerini desteklemek için düzenlenen akaryakıt vergileri nedeniyle son bir yıl içerisinde ülkedeki motorin fiyatlarının yüzde 20'nin üzerinde artış gösterdiği görülüyor. Yeni vergiler litre başına motorine 6.5 sent, benzine 2.9 sent zam getiriyor.

EYLEMCİLER NE İSTİYOR?

Eylemciler hükümetin akaryakıta getirdiği ek vergi politikasını gözden geçirmesini ve vergilerin kaldırılmasını istiyor. İklim değişimiyle mücadele adı altında getirilen vergiler eylemciler tarafından kabul görmüyor.

Protestocuların temel talebi akaryakıt fiyatlarının düşürülmesi olarak ortaya çıkıyor.

Genellikle ülkenin merkezindeki yüksek kira fiyatları nedeniyle kırsal bölgelere yerleşen kişiler, günlük rutinleri ve işe gitmek için arabaya ihtiyaç duyuyor. Bu nedenle protestoya yoğunluklu olarak katılan orta gelirli kırsal kesimde yaşayan kişiler, akaryakıt fiyatlarından birebir etkilenen kesim arasında yer alıyor.

Genel anlamda ise Fransızların yaklaşık yüzde 80’ini işe arabayla gidiyor. Bu nedenle akaryakıta yapılan zam büyük bir kesimi etkiliyor.

PROTESTOLARIN ARKA PLANINDA NE VAR? 

Fransa sokaklarında "savaş görüntüsü"ne yol açan gösteriler görünürde akaryakıt zammını protesto etmek için düzenlense de esasen protestocuların Macron yönetiminin genel politika ve reformlarına tepki gösterdiği görülüyor.

Fransa toplumunda genel kanı Macron’un göreve geldiği günden bu yana yürüttüğü reformların ülkedeki zenginleri daha da zengin ettiği, orta ve alt gelirli insanların ise yaşamlarını zorlaştırdığı yönünde.

Bu çerçevede hükümetin akaryakıta koyduğu ek vergiyi, Fransızlar için 'bardağı taşıran son damla' olarak nitelendirmek mümkün.

"Sarı yelekliler" genel anlamda belirli bir siyasi görüşe ya da radikal gruba mensup kişilerden oluşmuyor. Protestocuların genel profiline bakıldığında, bu kişilerin Fransa'nın ekonomik sorunlarını sırtlayan ve geçim sıkıntısı çeken orta gelirli kişilerden oluştuğu görülüyor.

Gelirleri düşük olan göstericiler, uygulanan vergilerin geçim sıkıntısını daha da derinleştirdiğinden şikayet ediyor.

Daha adil bir gelir dağılımı talep eden eylemciler, "Macron'un elitist" olmasından ve halkın sesine kulak vermemesinden şikayetçi. Bu grup, Macron'un politikalarının işletmeleri kayırdığı ve fayda sağladığını, halkı ise göz ardı ettiğini savunuyor.

Elysee Sarayı'nın çevresine gelen yaklaşık 1200 kişinin, "Macron istifa" sloganlarını da bu çerçevede değerlendirmek gerekiyor. 

"Ay sonunu zor getiren" bu kişiler için Macron’un iklim değişimiyle mücadele için başlattığı reformlar gereksiz ve anlamsız görünüyor.

PROTESTOLARIN SİYASİ VE TOPLUMSAL YANSIMALARI NE OLUR?

Popülaritesinin çok düşük olduğu bir dönemde ülkede ciddi etkisi olan bu eylemler Fransa Cumhurbaşkanı Macron’u zor durumda bırakıyor.

Gösterilerin, halihazırda popülaritesi yüzde 30'lara düşen Macron'u özellikle gelecek sene mayısta düzenlenecek Avrupa Parlamentosu seçimlerinde elini zayıflatacağı değerlendiriliyor.

"Sarı yelekliler"in herhangi bir siyasi partiyle bağı bulunmasa da muhalefet desteğini ortaya koyuyor.

Destek gösterenler arasında Fransa'da geçen sene düzenlenen cumhurbaşkanlığı seçimlerinde ikinci tura geçmeyi başaran aşırı sağcı Ulusal Birlik Partisinin lideri Marine Le Pen de bulunuyor.

Le Pen'in destek verdiği gösteriler, ülkede Macron hükümetinden memnun olmayan kişilerin aşırı sağa kayma riskini artırıyor.

Diğer taraftan, gösterilerin ülke ekonomisi üzerindeki ciddi etkisini göz ardı etmemek gerekiyor.

Ülkedeki birçok sektörü vuran gösterilerin, yakın vadede ekonomik anlamda daha ağır sonuçlar doğuracağı düşünülüyor.

Fransa sokaklarının alevler altında kalması, zarar gören iş yerleri, ziyarete kapatılan turistik yerler ve polisin sert müdahaleleri, Avrupa'nın "özgürlük ve demokrasi" savunucusu rolüne bürünen Fransa'nın imajına da ağır bir darbe vuruyor. 

MACRON'DAN 'HAYDUT' TANIMI

Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron ülkenin yeni enerji politikalarını açıkladığı bir televizyon programında, petrol vergisinin protesto edilmesinin kendisine geri adım attırmayacağını söyledi ve "Vatandaşların talepleriyle haydutları birbirine karıştırmıyorum" açıklamasında bulunmuştu.

Macron, "Paris'teki olayların sorumluları yaptıklarından dolayı cezalandırılacaktır. Hiçbir zaman şiddeti kabul etmeyeceğim ancak meşru talepleri müzakere etmeye hazırım." diye konuştu.

Bu protestoların kabul edilemez şiddet olaylarına neden olduğunu vurgulayan Macron, hedefledikleri reformları gerçekleştireceklerini belirterek şu an yaşanan sorunların 40 yılın birikimi olduğunu söyledi. 

Macron, çevre ve iklim değişikliğine ilişkin sorunlara çözüm bulmak için ülkenin farklı bölgelerinde harekete geçileceğini ifade ederek bu çalışmalara "sarı yelekliler" adı altına örgütlenen eylemcilerin katılmasını istediğini kaydetti.

Akaryakıt vergilerini petrol fiyatlarına göre 3 ayda bir revize edeceğine işaret eden Macron, ülkede kömürle çalışan tüm santralleri 2022'ye kadar kapatacaklarını duyurdu.

Macron, 2035'e kadar 14 nükleer reaktörü de kapatacaklarını belirtti.

Yenilenebilir enerji sektörünü de geliştirmek istediğini vurgulayan Macron, 2019-2028 arasında yenilenebilir enerjiye 71 milyar avroluk yatırım yapılacağını ifade etti.

Macron, G20 Zirvesi'nden döner dönmez, olayların yaşandığı alanda incelemelerde bulundu, gösterilerde çıkan olaylar nedeniyle çevrede oluşan hasarla ilgili bilgi aldı. 

Bugün gelen son dakika bilgisine göre ise, Macron geri adım atarak, ek vergi zamlarını askıya aldıklarını duyurdu. 

DİYALOG BAŞARISIZ OLDU

Başbakan Edouard Philippe, cuma günü Sarı Yelekliler’in belirledikleri sekiz temsilciyi görüşmeye davet etmiş, ancak görüşme başarısız olmuştu. Başbakanlık ofisi olan Matignon Sarayı’na sadece iki temsilci gelmiş, Başbakan’ın kameraları reddetmesi üzerine ise bir temsilci görüşmeye girmeden çıkmıştı. Philippe, "Başbakanlığın kapısının sarı yeleklilere kapılarının daima açık olacağını" bildirmişti.

"ŞİDDET OLAYLARI HÜKÜMETİN İŞİNE GELİYOR"

Aşırı sağcı Ulusal Cephe Partisinin Lideri Marine Le Pen, telefonla bir haber kanalının canlı yayınına katılarak şiddet gösterilerinin Champs-Elysees Caddesi’nden sonra başkent geneline yayılmasını değerlendirdi. Olayların alevlenmesinin İçişleri Bakanı Christophe Castaner’ın "yararına" olduğunu savunan Le Pen, bu şekilde Sarı Yeleklilerin eylemlerinin kötü gösterildiğini söyledi. Le Pen, Bakan Castaner’ı "benzinliğin yanında çakmakla dolaşmakla" suçladı.

TÜRKİYE'DEN FRANSA'YA SEYAHAT UYARISI

Dışişleri Bakanlığınca, Fransa'ya seyahat edecek olan Türk vatandaşlarından başkent Paris başta olmak üzere şehirlerin gösteri alanlarından uzak durmaları, otoyol ve şehirlerarası yollarda tedbirli davranmaları istendi.

Fransa'daki ekonomik koşulları protesto etmek amacıyla başlatılan ʺsarı yeleklilerʺ adlı toplumsal hareketin, ülke çapındaki sokak eylemlerini sürdürdüğünün hatırlatıldığı duyuruda, şunlar kaydedildi:

"Bugüne dek cereyan eden olaylarda, Fransa'nın farklı şehirlerinde, şehirler arası yolların trafiğe kapatılması, barikatlar oluşturulması, otoyol gişelerinin işgali, son olarak 1 Aralık günü Paris'te şehrin en işlek caddelerinde yürüyüş, barikat kurma, araba yakma ve güvenlik kuvvetleriyle çatışmaya varan eylemler yeniden yaşanmıştır. Üçüncü haftasına giren eylemlerin bugüne kadarki bilançosuna göre 2 kişi hayatını kaybetmiş, 850'den fazla kişi yaralanmıştır. Yaralananlar arasında yaklaşık 150 güvenlik mensubu bulunmaktadır.

YÜZLERCE LİSEDE EĞİTİME ARA VERİLDİ

Fransa’da "Sarı Yelekliler"i destekleyen binlerce öğrenci eğitim reformlarını protesto etti. Ülkedeki yüzlerce lise gösteriler nedeniyle eğitime ara verdi. 

MACRON'DAN POLİSLERE ÖZEL PRİM

Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, akaryakıt vergilerinin düşürülmesi ve ekonomik koşulların iyileştirilmesi için "sarı yelekliler"in cumartesi düzenlendiği gösterilerde görev yapan polislere özel prim ödeyeceklerini açıkladı. Primin miktarına ilişkin bilgi verilmedi.

Yu