15-Temmuz net Haberleri....
Son dakika haberi... ABD Savunma Bakanlığı (Pentagon), ABD Başkanı Donald Trump'ın talimatı ile düzenlenen operasyonda İran Devrim Muhafızları Ordusu'na (DMO) bağlı Kudüs Gücü Komutanı General Kasım Süleymani'nin öldürüldüğünü açıkladı.
Son dakika: Pentagon: Kasım Süleymani, Trump'ın talimatıyla öldürüldü
Giriş Tarihi: 2.1.2020 22:51 Güncelleme Tarihi: 3.1.2020 06:40
Son dakika haberi... ABD Savunma Bakanlığı (Pentagon), ABD Başkanı Donald Trump'ın talimatı ile düzenlenen operasyonda İran Devrim Muhafızları Ordusu'na (DMO) bağlı Kudüs Gücü Komutanı General Kasım Süleymani'nin öldürüldüğünü açıkladı.
Pentagon'dan yapılan yazılı açıklamada, "ABD ordusu, Başkan'ın talimatı ile, ABD tarafından yabancı terör örgütü olarak tanınan İran Devrim Muhafızları Ordusu Kudüs Gücü'nün Komutanı Kasım Süleymani'yi öldürerek (bölgedeki) ABD personelini korumak için kararlı ve savunma amaçlı bir adım atmıştır." ifadeleri kullanıldı.
Açıklamada, ayrıca şunlar kaydedildi:
"Süleymani Irak ve Amerikan vatandaşlarının ölmesine ve yaralanmasına yol açan 27 Aralık'taki saldırı dahil son birkaç ay boyunca Irak'taki koalisyon üslerine düzenlenen saldırıları azmettirmişti. General Süleymani, bu hafta ABD'nin Bağdat'taki Büyükelçiliğine yönelik saldırıları da onaylamıştı. Bu saldırı İran'ın gelecekteki saldırılarını caydırma amacıyla düzenlendi. ABD, dünyadaki vatandaşlarımızı ve menfaatlerimizi korumak için gerekli tüm adımları atacaktır."
TRUMP'TAN BAYRAKLI MESAJ
Florida'da tatilde bulunan ABD Başkanı Trump ise Süleymani'nin öldürülmesine ilişkin herhangi bir açıklama yapmazken, Twitter hesabından Amerikan bayrağını paylaşmakla yetindi.
SALDIRIDA 7 KİŞİ ÖLDÜRÜLDÜ
Amerikan AP haber ajansına konuşan Iraklı üst düzey yetkililer ise saldırıda Süleymani'nin yanı sıra Irak'taki Şii milis grubu Haşdi Şabi'nin Komutan Yardımcısı Mehdi el-Mühendis ve örgütün havalimanı protokol görevlisi Muhammed Rıza dahil 7 kişinin hayatını kaybettiğini bildirdi.
Mühendis
Iraklı yetkililer, el-Mühendis'in Bağdat Havaalanına Süleymani'yi karşılamak için bir konvoyla geldiğini ve saldırının ise havaalanının kargo kısmına İranlı komutanın karşılandığı yerde yapıldığını kaydetti.
İsimlerinin açıklanmasını istemeyen yetkililer, Süleymani'nin cesedinin paramparça olduğunu ancak İranlı generalin yüzüğünden tespit edildiğini belirtti.
ABD: Bağdat'ta İranlı komutanı vurduk
ABD Savunma Bakanlığı, ABD Başkanı Donald Trump'ın talimatı ile İran Devrim Muhafızları Kudüs Gücü Komutanı Kasım Süleymani'nin öldürüldüğünü duyurdu.
Reuters haber ajansına konuşan ABD'li yetkililer, Bağdat Havalimanı’nda iki hedefe hava saldırısı gerçekleştirdiklerini doğruladı.
Bağdat'ta füze saldırısı: İranlı komutan öldürüldü
Daha önce de birçok kez suikast girişimi düzenlenen Kasım Süleymani, Devrim Muhafızları'nın İran dışındaki kolunu yönetiyordu. Süleymani’nin Suriye ve Irak'ta kilit rol oynadığı biliniyordu.
Bağdat’ta havaalanına düzenlenen füze saldırısında, İran yanlısı Haşdi Şabi örgütünün Başkan Yardımcısı Ebu Mehdi el-Mühendis'in öldüğü bildirildi.
Diğer taraftan saldırıda Şii milis gücü Haşdi Şabi Halkla İlişkiler ve Protokol Sorumlusu Muhammed Rıza Cabiri’nin öldürüldüğü bildirildi.
Yerel medya haberlerine göre, Bağdat Havalimanı’na atılan füzelerden birisi Cabiri'nin yurt dışından gelen konuklarıyla birlikte içinde bulunduğu aracı hedef aldı. Cabiri ve aracındaki konukları saldırı sırasında hayatını kaybetti.
İRAN DEVLET TELEVİZYONU DOĞRULADIİran devlet televizyonu, İran Devrim Muhafızları Ordusu'na bağlı Kudüs Gücü Komutanı Kasım Süleymani ve Haşdi Şabi Başkan Yardımcısı Ebu Mehdi el-Mühendis'in, ABD'nin Bağdat Havaalanı'nda araçlarına düzenlediği füze saldırısında öldürüldüğünü doğruladı.
Saldırının ABD helikopterleri tarafından gerçekleştirildiği de belirtildi.
Pentagon'daki açıklamada "Süleymani Irak ve Amerikan vatandaşlarının ölmesine ve yaralanmasına yol açan 27 Aralık'taki saldırı dahil son birkaç ay boyunca Irak'ta düzenlenen saldırıları azmettirmişti. General Süleymani, bu hafta ABD'nin Bağdat'taki Büyükelçiliğine yönelik saldırıları da onaylayan isimdi. Bu saldırı İran'ın gelecekteki saldırılarını caydırma amacıyla düzenlendi" ifadeleri kullanıldı.
Associated Press'e konuşan Iraklı üst düzey yetkililer ise saldırıda Süleymani'nin dışında Şii milis grubu Haşdi Şabi'nin Komutan Yardımcısı Mehdi el-Mühendis ve örgütün havalimanı protokol görevlisi Muhammed Rıza dahil 7 kişinin daha hayatını kaybettiğini açıkladı.
Trump'tan 'bayraklı mesaj'
ABD Başkanı Donald Trump ise olayla ilgili resmi bir açıklama yapmadı ama Pentagon'un açıklamasından dakikalar sonra Twitter'dan Amerikan bayrağını paylaştı
İran'da acil toplantı
İran ve Devrim Muhafızları'nın Süleymani'nin ölümünü doğrulamasının ardından acil toplanma kararı aldı.
İran'dan ilk tepki
İran Dışişleri Bakanı Cevad Zarif ise Süleymani'yi öldürmenin çok tehlikeli bir adım olduğunu ve olası sonuçlarından ABD'nin sorumlu olacağını açıkladı.
İran Devrim Muhafızları Komutanı Rızai: "ABD'den acı bir intikam alacağız
İran Devrim Muhafızları Ordusu komutanlarından Muhsin Rızai ise Kasım Süleymani'nin intikamını alacaklarını kaydetti.
İran Devrim Muhafızları Ordusu Eski Genel Komutanı Muhsin Rızai, Twitter hesabından paylaştığı mesajında "Kasım Süleymani, şehit kardeşlerine katıldı ancak ABD'den acı bir intikam alacağız" ifadelerini kullandı.
İran'da 3 günlük yas
İran'ın dini lideri Hamaney, Süleymani'nin öldürülmesinin ardından ülkede 3 günlük yas ilan etti. Hamaney ayrıca Süleymani'nin öldürülmesinin ardından 'şiddetli intikam' yemini etti.
İran'ın efsane komutanıydı! Kasım Süleymani kimdir?Amerika, Irak Uluslararası Bağdat Havalimanı'nda Haşdi Şabi konvoyuna füze saldırısı düzenlendi. Saldırıda,efsane komutan olarak da bilinen İran Devrim Muhafızları Ordusu'na bağlı Kudüs Gücü Komutanı Kasım Süleymani hayatını kaybetti. Iraklı yetkililer, saldırıda toplam 7 kişinin hayatını kaybettiğini belirtti. Peki, Kasım Süleymani kimdir, neden önemli bir figürdü?
İran'ın askeri gücünün en ekili isimlerinden biri olan Kasım Süleymani Amerika'nın Bağdat Havalimanı yakınlarında füze saldırısı sonucu hayatını kaybetti.
Kasım Süleymani neden öldürüldü? 10 soruda Kasım Süleymani gerçeği!
İran Devrim Muhafızlarının Komutanı ve Hamaney'in Ortadoğu'daki kılıcı Kasım Süleymani, ABD'nin saldırısıyla öldürüldü. Süleymani İran'ın yurt dışındaki operasyonlarının kilit ismiydi. İran, ABD'ye ait üslerin bölgede hedef alınacağını ifade etti. Peki yaşanan bu gelişme Ortadoğu'da nasıl bir yankı uyandıracak ve bölgesel gelişmeleri nasıl etkileyecek. SETA araştırmacısı Talha Köse, Süleymani'nin öldürülmesi ve beraberinde yaşanabilecek gelişmeleri değerlendirdi. İşte Talha Köse'nin açıklamal
ABD ve İran arasındaki gerilim nasıl tırmandı?
Trump yönetimi Obama döneminde imzalanan nükleer anlaşmayı devre dışı bıraktı ve İran'a yeni yaptırımlar uygulamaya başladı. İran'a askeri olarak değil ama yaptırımlarla diz çöktürmek istedi. Basra Körfezinde İran'a ait bir gemiye el koydu ve İran da benzer şekilde İngiliz gemisine el koydu. Daha sonra Irak'ta ve protesto gösterileri başladı ve bu gösteriler hükümet ve İran karşıtı idi. Protestocular Basra'da ABD konsolosluğunu yaktı. İran bundan ABD'yi sorumlu tuttu ve en son Bağdatta ABD büyükelçiliğine yönelik saldırı oldu. Bu saldırı Trump yönetimi açısından bardağı taşıran son damla oldu ve böylesi bir karşılık verildi.
ABD Kasım Süleymani'ye yönelik bu operasyonu neden gerçekleştirdi?
Temel tetikleyici Bağdat'da bulunan ABD büyükelçiliği saldırısı oldu. Devrim sonrası Tahran'da ABD büyükelçiliğinin 444 günlük işgali ABD'de Carter'ın başkanlığına malolmuştu. Trump yönetimi seçim yılında benzer bir gelişmenin olmaması için sert tepki verdi.
Kasım Süleymani'nin öldürülmesinin ardından İran'ın tutumu nasıl olacak?
İran çok sert bir tepki vermek zorunda, aksi taktirde bu gerilimden geri adım attığı şeklinde anlaşılabilir. Bugüne kadar ABD'yi doğrudan hedef almıyordu ama bu yaklaşımını değiştirebilir. İsrail'i de hedef alabilir. Her iki seçenekte de bölgede daha fazla tırmanma ön görebiliriz.
Kasım Süleymani ve Haşdi Şaabi'nin Başkan Yardımcısı El Mühendis'in ölümü bölge için ne anlama geliyor?
İran'ın bölgedeki vekalet savaşlarının komutanları idi bu iki isim. Özellikle Süleymani bölgedeki tüm ülkelerde bulunan İran yanlısı milislerini başı ve stratejik kurmay aklı idi. Bu aktörlerle çok yakın çalışan bir isimdi Süleymani. İran'ın bölgedeki en etkili aracı ise bu mezhepçi milis güçlerdir. İran'ın bölgedeki vekalet savaşları önemli ölçüde yara alacaktır. İran Devrim Muhafızları açışından ise büyük gerileme söz konusu olabilir.
Kasım Süleymani Suriye'de Esad rejimine de ciddi olarak destek veriyordu. Bu gelişme Suriye'deki durumu nasıl etkileyecek?
Süleymani, Suriye'deki rejim yanlısı milisleri ve mezhepçi milis ve Şebbihaları örgütleyenlerdendi. Lübnan Hüzbullah'ı da Süleymani kontrolünde rejim saflarında faaliye gösteriyordu ve rejimin direnmesine önemli ölçüde destek sağladılar. Eğer Rusya devreye girmemiş olsaydı, Esed Rejimi büyük yara alabilirdi ancak Süleymaninin devre dışı kalması Suriye'de daha çok Rusya'nın elini güçlendirecek bir hamledir. Suriye muhalefeti bu aşamada rejimi devirecek bir kapasiteye sahip değil.
İran Irak'ta nasıl bir siyaset izleyecek? Irak'taki İran nüfuzu bundan nasıl etkilenecek?
İran'ın Iraktaki nüfuzu devam edecektir ancak bu nüfuzun şekli değişebilir. Devrim Muhafızlarına bağlı askeri ve ticari aktörler Irak'ta hem ekonomiyi hem de güvenlik sektörünü büyük ölçüde etkiliyorlar. Bu etkinin bir anda sona ermesini beklememek lazım. Nuri el Maliki gibi siyasetçilerin mezhepçi politikaları zaten Irak'ta devlet kapasitesini çökertti ve Sünnileri geriletti. Haşdı Şabi birlikleri daha fazla gerileyebilir. Bu durum Mukteda Sad'a bağlı Mehdi güçlerinin ve İran kontrolünde olmayan diğer mezhepçi milislerin önünü açabilir. Sonuçta İran etkisi sınırlansa da Irak'ta Şii hegemonya da fazla bir değişiklik olmasını beklememek lazım. ABD eğer doğru oyun kurabilirse Şii ve Sünnileri bir araya getirebilecek kurgu oluşturabilir. Bu tablo bu aşamada çok mümkün görünmüyor.
Kasım Süleymani'nin öldürülmesi Trump'ın iç siyasetteki elini güçlendirir mi?
Süleymani'nin öldürülmesi iç siyasette Trump'ın elini çok güçlendirir zira bunu ABD elçiliğine yapılan saldırının müsillemesi olarak sunacaktır. Ancak şunu unutmamak gerekir ki, Trump yönetimi Ortadoğu'da yeni bir sıcak çatışmanın parçası olmak istemiyordu bu saldırı ABD'yi tekrar sıcak bir savaşa çekebilir ve ABD bölgesel gerilimin merkezinde olamaya başlayabilir. İsrail lobisi ve İran karşıtı Körfez Arap devletleri de ABD'ye destek verebilirler. Seçim sürecine İran ile sıcak çatışma ile girmek de ABD'de milliyetçi hisleri körükleyeceği için Trump'ın işine yarayabilir. Öte yandan Obama döneminin bürokratları ve bazı Demokrat siyasetçiler Trump'ı ülkeyi gereksiz savaşa sürüklüyorsun diye suçlamaya başladılar bile.
Bu saldırı sonrası İran ABD'yi, İsraili veya Suudi Arabistanı doğrudan hedef alabilir. Daha muhtemel hedef ABD üsleri olabilir ancak her halükarda gerilimi daha da artıracak ve doğrudan çatışmaya sürükleyebilecek bir potansiyel mevcut
ABD ve İran arasında ekonomik ambargolar üzerinden de ciddi bir problem vardı. Bu yeni gelişme bölgede ekonomik olarak nasıl yankı uyandıracak?
Gelişme bölgede ekonomiyi çok olumsuz etkileyecektir. Zaten Irak'ya devam eden protestolar ve ekonomik gerilemeler ve İran'a yönelik ambargo ekonomi ve ticareti olumsuz etkilemişken şimdi bölgeselleşen kriz daha da olumsuz bir dönüşüme ve daha derin ekonomik problemlere neden olacaktır. Petrol fiyatlarının hızla artmasını bekleyebiliriz. Körfez de bir sıcak çatışma ise diğer petrol üreticisi ülkelerin ihracat kapasitesini kısıtlayacaktır. Özellikle gelişmekte olan ülkeler bu durumdan daha fazla etkilenecektir. Türkiye'nin İran ve Irak ile olan ticareti de olumsuz etkilenecektir.
ABD Başkanı Trump daha önce yaptığı açıklamalarda Suriye ve Irak'tan ABD ordusunun tamamen çekileceğini açıklamıştı. Bu yaşanan yeni gelişme sonrasında ABD bölgeden çekilme planlarını rafa mı kaldıracak?
Bu olaydan sonra eğer İran geri adım atmazsa, ki İran'ın böyle bişey yapacağını sanmıyorum, ABD'nin bölgeden çekilmezi zorlaşmıştır. Bölgedeki askeri varlığını artırmak durumunda olacağı yeni bir döneme girdik.
Bu olaydan sonra eğer İran geri adım atmazsa, ki İran'ın böyle bişey yapacağını sanmıyorum, ABD'nin bölgeden çekilmezi zorlaşmıştır. Bölgedeki askeri varlığını artırmak durumunda olacağı yeni bir döneme girdik.
Kasım Süleymani neden önemli bir isimdi? Ölümü hangi dengeleri değiştirecek? Hangi gelişmeler onun adını ön plana çıkardı? Yüksek lisans ve doktora çalışmalarını Leiden Üniversitesi İran Çalışmaları bölümünde tamamlayan İstanbul Medeniyet Üniversitesi öğretim üyesi Dr. Serhan Afacan, Kasım Süleymani ile ilgili şu analizi kaleme almıştı:
İlk olarak, 11 Eylül’den hemen sonra, dönemin ABD yönetimince Irak ve Kuzey Kore ile beraber “şer ekseni”ne dahil edilerek hedefe konulan İran, yer yer haklı, yer yer de histeri boyutuna varan saiklerle, büsbütün bir güvenlik devletine dönüştü. İkinci olarak, İran’da Haşimi Rafsancani ve Muhammed Hatemi ile geçen 90’lar boyunca kurumsal yapısı tartışılan Devrim Muhafızları, 2000’lerde varlık nedenini dosta düşmana ispat edecek çeşitli fırsatlar buldu ve bunu da sonuna kadar kullandı. Süleymani de bu sürecin önemli bir parçası. Öyle ki onun adı muhafazakâr kanatta zaman zaman, 2021 yılında yapılacak cumhurbaşkanlığı seçimleri için dahi geçiyor. Dahası Süleymani’nin destekçileri, onu ülkenin önemli muhafızlarından ve sınır dışı direniş hattının bekçilerinden biri olarak görüyorlar. Ülkede bu önemli figüre karşı olanlar için ise o hapsedildikleri bir dünyanın kapısındaki muhafızlardan biri. Süleymani’nin uzun yıllar sonra 1 Ekim akşamı İran’da bir televizyon kanalında yayımlanan röportajda yaptığı değerlendirmeler, onun konumu ve olaylara bakışı konusunda önemli fikirler veriyor.
İSRAİL-LÜBNAN SAVAŞI
Süleymani’nin “hayatını verdiğini” söylediği “Kutsal Direniş”, birçok İranlı açısından pek bir anlam taşımıyor. Bu sebeple, ondan bir siyasi kurtarıcı ya da lider çıkarma uğraşları nasıl sonuç verir, bilinmiyor.
Kasım Süleymani’yi dinlerken, anlattıklarının ülkesinde ancak sayısı azalmakta olan bir kitleye anlamlı geleceğini görmemek imkânsız. İranlılar ülkelerinin dış politikasının ve güvenlik yaklaşımının rasyonelleşmesini bekliyor. Süleymani’nin “hayatını verdiğini” söylediği “Kutsal Direniş” birçok İranlı açısından pek bir anlam taşımıyor. Bu nedenle, ondan bir siyasi kurtarıcı ya da lider çıkarma uğraşları sonuç vermeyecektir. Belki de muhafazakârlar Süleymani’yi geçiş döneminde bir vitrin malzemesi olarak kullanıyorlar; süreç tamamlandığında ise Süleymani ve emsalleri eski bir paradigmanın muhafızları olarak anılır hale gelecekler.
İran'da 3 günlük yas
İran'ın dini lideri Hamaney, Süleymani'nin öldürülmesinin ardından ülkede 3 günlük yas ilan etti. Hamaney ayrıca Süleymani'nin öldürülmesinin ardından 'şiddetli intikam' yemini etti.