Hamas: 77 yıldır süren Nekbe, sessiz kalanların alınlarında utanç lekesidir
Nekbe, felaket anlamına geliyor, Filistinliler için Nekbe günü 14 Mayıs'tır, İsrail devletinin kuruluş yıldönümüdür. İsrail 1948'te Filistin topraklarında devlet ilan ettiğinde Filistinliler bugünü tarihin en acı günü olarak hafızalarına kazıdı.
Filistin: Nekbe'den bu yana 134 bini aşkın kişi öldürüldü
Giriş:16.05.2025 15:01 Son Güncelleme:16.05.2025 18:52
Bugün Nekbe'nin (Büyük Felaket) 77'nci yıl dönümüdür.
Hamas: 77 yıldır süren Nekbe, sessiz kalanların alınlarında utanç lekesidir
New York'ta Nekbe'nin 77. yılı anıldı
Filistin Merkezi İstatistik Kurumu, 15 Mayıs 1948'in 76'ıncı yıl dönümü münasebetiyle, Filistin'de yaşanan ölüm, gözaltı, yerleşim birimleri inşaatları ve toprak gasplarıyla ilgili istatistiki bilgilerin yer aldığı bir rapor yayımladı.
Buna göre, 1948'den bu yana (Filistin içinde ve dışında) yaklaşık 134 bin Filistinli ve Arap öldürüldü. Sadece 7 Ekim'den bu yana Gazze'de en az 14 bin 944’ü çocuk, 9 bin 849'u kadın olmak üzere 35 bin 34 Filistinli öldürüldü, çoğu kadın ve çocuk yaklaşık 7 bin kişinin cesedine ulaşılamadı. Batı Şeria'da ise 7 Ekim'den bu yana 492 Filistinli, İsrail askerleri ile Yahudi yerleşimcilerin saldırıları sonucu hayatını kaybetti.
Filistin Kurtuluş Örgütüne bağlı Esirler ve Serbest Bırakılanlar Heyetinin verilerine yer verilen rapora göre, 1967'den bu yana yaklaşık 1 milyon kişi gözaltına alındı.
Sadece 7 Ekim'den bu yana Batı Şeria'da gözaltına alınanların sayısı 8 bin 520'ye ulaştı, bunlardan bazıları serbest kalırken bazıları tutuklandı. Nisan ayı sonu itibarıyla İsrail hapishanelerinde bulunan tutuklu sayısı 3 bin 600'ü "idari tutuklu" olmak üzere 9 bin 400'e ulaştı.
Rapora göre, 2022 sonu itibarıyla Batı Şeria'daki İsrail askeri noktaları ile yerleşim bölgelerinin sayısı 483'e ulaştı. Batı Şeria'daki yerleşimci sayısı ise yine 2022 sonu itibarıyla çoğu Kudüs'te olmak üzere 745 bin 467'ye yükseldi. 2023 yılında ise yerleşim birimleri inşaatında büyük bir artış gözlendi. İsrail makamları, Kudüs de dahil olmak üzere Batı Şeria'da, 18 bini aşkın yerleşim biriminin inşaat planına onay verdi.
İsrail makamları, Batı Şeria'da 2022'de 26 bin dönümlük Filistin toprağına el koyarken, bu rakam 2023'te 50 bin 526 dönüme yükseldi.
İsrail'in, 7 Ekim 2023'ten bu yana düzenlediği saldırılarda Gazze'de 104'ü Birleşmiş Milletlere (BM) ait olmak üzere toplamda 89 bin bina tamamen yıkıldı ya da büyük zarar gördü. Alt yapı, yollar, elektrik ve su şebekeleri ile tarım arazilerinin de zarar gördüğü Gazze'de savaşın maliyetinin 30 milyar dolar olduğu tahmin ediliyor.
İsrail, Batı Şeria'da ise 2023'te 659 bina ve tesisi kısmen ya da tamamen yıktı. Ruhsatsız oldukları gerekçesiyle 1333 Filistin tesisine de yıkım emri çıkardı.
Yahudi yerleşimciler ve İsrail güçleri, 2023'te Filistinlilere ve mülklerine yönelik 12 bin 161 saldırı gerçekleştirdi. Bunlardan 3 bin 808'i mülklere ve dini mekanlara, 707'si arazilere ve doğal kaynaklara, 7 bin 646'sı ise bireylere yönelik gerçekleşti. Bu saldırılarda 18 bin 964'ü zeytin ağacı olmak üzere yaklaşık 21 bin 700 ağaca zarar verildi ya da yerinden söküldü.
Hamas: 77 yıldır süren Nekbe, sessiz kalanların alınlarında utanç lekesidir
Hamas, Gazze Şeridi'nde yaklaşık 20 aydır devam eden soykırım ve 77 yıldır devam Nekbe'nin (Büyük Felaket), buna sessiz kalanların alnında bir "utanç lekesi" olduğunu belirtti.
Hamas'tan yapılan açıklamada, "Siyonist işgalcinin 77 yıldır devam eden saldırıları ve Gazze'de 8 aydır süren soykırım, sessiz kalanların ve yapılanları suç sayma ve durdurmak için çalışma konusunda isteksiz olanların alınlarında bir utanç lekesidir." ifadesi kullanıldı.
İslam dünyasına ve dünyanın özgür insanlarına, mümkün olan her yöntemle İsrail saldırılarını durdurmak ve Filistin halkının direnişini desteklemek için baskı yapma çağrısında bulunulan açıklamada, ABD'nin İsrail'in Gazze'deki saldırılarını desteklemesi ve taraf tutmasına tepki gösterildi.
İslami Cihad Hareketinden yapılan açıklamada da, "Gazze Şeridi'nde halkımıza karşı yürütülen soykırım savaşı ve işgal altındaki Batı Şeria'da (yasa dışı) Yahudi yerleşimci saldırılarına karşı bayrağımız düşmedi, irademiz sarsılmadı. Yürüyüşümüz durmadı, durmayacak. Başta ABD olmak üzere zalim güçlerin desteklerine rağmen işgalcilere karşı iman ve azimle devam edeceğiz." ifadelerine yer verildi.
Açıklamada, Filistin halkının 77 yıldır gösterdiği direnişin, topraklarına ne kadar bağlı olduğunu ve kutsal değerleri için kendini feda etmeye hazır bulunduğunu tüm dünyaya kanıtladığının altı çizildi.
Filistinliler, İsrail'in 14 Mayıs 1948'de, işgal altında tuttuğu Filistin topraklarında bağımsızlığını ilan etmesi ve Filistinlileri zorunlu göçe tabi tutması nedeniyle 15 Mayıs'ı "Nekbe" (Büyük Felaket) olarak anıyor.
ABD'nin New York kentinde, Nekbe'nin 77. yıl dönümünü anmak amacıyla düzenlenen protesto gösterisinde yüzlerce kişi Brooklyn Köprüsü üzerinden yürüyüş gerçekleştirdi.
Fotoğraf: Mostafa Bassim
Etkinlik sırasında New York Polis Departmanı (NYPD) bir kişiyi gözaltına alırken, protesto alanında pro-İsrail yanlısı bir kişi, Filistin destekçisi göstericilere fiziksel saldırıda bulundu.
Fotoğraf: Mostafa Bassim
Yaşanan gerginlik kısa sürede kontrol altına alınırken, yürüyüş ve protestolar yoğun güvenlik önlemleri altında sürdü. (Mostafa Bassim - Anadolu Ajansı)
Fotoğraf: Mostafa Bassim
"Nekbe sadece bir gün değil, hâlâ süren bir felakettir"
1948’de başlayan Nekbe'nin sadece bir güne ait değil, hâlâ süren bir felaket olduğunu vurgulayan Bursa-Filistin Evi Derneği Başkanı Muhammed Yazıcı, Filistin halkının hâlâ mülteci kamplarında yaşamaya mecbur bırakıldığını belirtti. Yüzler değişse de acıların değişmediğini ve direnişin nesilden nesile taşındığını ifade etti.
Bugün Nekbe'nin (Büyük Felaket) 77'nci yıl dönümüdür.
1948 yılında yaklaşık 1.300 köy ve şehirde yaşayan 1,4 milyon Filistinliden 957 bini Batı Şeria, Gazze Şeridi ve komşu Arap ülkelerine zorla göç ettirildi, ayrıca binlercesi 1948’den bu yana siyonist işgali altına giren bölgelerde yerinden edildi.
İşgal rejimi, o dönemde 774 Filistin yerleşimini ele geçirdi, bunların 531’i tamamen yok edildi; geriye kalan yerleşimler ise işgalin sözde yasalarına tabi hale getirildi. Bu süreçte siyonist milisler tarafından 70'ten fazla katliam gerçekleştirildi ve 15 binden fazla Filistinli şehit edildi.
İLKHA muhabirine konuşan Bursa-Filistin Evi Derneği Başkanı Muhammed Yazıcı, Filistin halkının hâlâ mülteci kamplarında yaşadığını, işgalin ve zulmün aralıksız sürdüğünü belirtti.
Süregelen felaket: Nekbe
Büyük Felaket Nekbe'nin, 1948 yılında işgalci siyonistler tarafından Filistin'e gizli bir şekilde girilip, Filistin halkı zorla yerinden edilerek başladığını belirten Yazıcı " Bazıları şehit edildi, bazıları da yerlerinden edilerek toprakları işgal edildi. Büyük Felaket Nekbe’den bu yana aynı acılar ve olaylar yaşanmaya devam ediyor. Yıllar geçti, yüzler değişti ama acılar ve felaket hâlâ devam ediyor. Yıl 2025… Mazlum Filistin halkı hâlâ mülteci kamplarında yaşamaya devam ediyor. Ama Filistin’e dönme umuduyla yaşıyorlar" dedi.
Nekbe'den günümüze tekrarlayan iki durum oluğunu ifade eden Yazıcı " Devam eden katliamlar ve katliamlara rağmen gösterilen sessizliktir. Her şeye rağmen bunlar değişmedi. Nekbe’den bu yana, her gün çocuk, kadın ve erkek demeden katliama devam ediyorlar. Esirlerimiz hâlâ tutsaktır. Uluslararası sessizlik her şeye rağmen sürmektedir" şeklinde konuştu.
"İnşallah bir gün Filistin’e geri döneceğiz"
1948 Nekbe Felaketi'nde halkımız evlerinden sürgün edildiği zaman, tapu, senet ve anahtarlarını yanına aldıklarını söyleyen Yazıcı " Çünkü Filistin’e geri dönecekleri umuduyla yanlarına almışlardı. Hiçbir şekilde göç etmeyi ve yerlerinden edilmeyi düşünmediler. Hâlâ dönmediler ama dönmek için çalışıyorlar. Anahtar sembolü, Filistin halkı için önemli bir semboldür. Her köşede bizim anahtarlarımız var. Anahtarı nesilden nesile teslim ediyoruz. Bu anahtar, mirasımız ve onurumuzdur. İnşallah bir gün Filistin’e geri döneceğiz" diye belirtti.
"Boykota devam edilmelidir"
Müslümanlara seslenen Yazıcı, son olarak şunları söyledi "Müslümanların, Nekbe’den günümüze kadar devam eden katliamların sürmemesi için çok mücadele etmesi gerekir. Mesuliyet çok büyüktür. Müslümanlar, Filistin ve Gazze'deki halkını yalnız bırakmamalıdır. Boykota devam edilmelidir. Çifte vatandaşlı işgalci israilin askerlerini, bütün dünyada suçlu olarak kabul ettirmek zorundayız. Zulüm altında olan Filistin halkına yardımlar yapılmalıdır" diye konuştu.(İLKHA)
Fotoğraf: Mostafa Bassim
Fotoğraf: Mostafa Bassim
Fotoğraf: Mostafa Bassim
Fotoğraf: Mostafa Bassim
NEKBE NEDİR?
Nekbe, felaket anlamına geliyor, Filistinliler için Nekbe günü 14 Mayıs'tır, İsrail devletinin kuruluş yıldönümüdür. İsrail 1948'te Filistin topraklarında devlet ilan ettiğinde Filistinliler bugünü tarihin en acı günü olarak hafızalarına kazıdı.
O GÜN NELER OLDU?
İsrail, Filistin topraklarında devlet kurarken, bugün Yafa, Hayfa, Akka gibi onlarca şehirde yüz binlerce Filistinli sürgün edildi. O Filistinliler Batı Şeria, Gazze, Lübnan, Suriye ve Ürdün'e gönderildiler ve hepsi mülteci konumuna düştü.
ANAHTAR NEYİN SEMBOLÜDÜR?
Filistinliler evlerine el konulup sürgün edilirken yanlarında evlerinin anahtarlarını götürdüler. O anahtarları hala saklıyorlar ve bir gün evlerine geri dönecekleri inancıyla direniyorlar.
MÜLTECİ FİLİSTİNLİLER NEREDE YAŞIYOR?
Bugün yaklaşık 6 milyon Filistinli mültecidir, bunların çoğu Ürdün, Lübnan ve Suriye'deki kamplarda yaşamak zorunda bırakıldılar. Bununla birlikte bir o kadar da kendi topraklarında kalan Filistinliler vardır. Filistinliler kendi topraklarında mülteci ilan edilmişlerdir.
FİLİSTİN'DE KAÇ MİLYON FİLİSTİNLİ MÜLTECİ VAR?
Gazze'de 8, Batı Şeria'da 19 mülteci kampı var. Gazze'de 1 milyon 200 binden fazla Filistinli mülteci, Batı Şeria'da ise 800 bin civarında mülteci bulunuyor. Yani bu insanlar doğup, büyüdükleri kendi vatanları olan topraklarda mülteci konumunda yaşam mücadelesi veriyor.
ULUSLARARASI HUKUK NE DİYOR?
1948'de ve sonrasında 1967'de Kudüs işgaliyle birlikte evlerinden edilen Filistinlilerin, mülteci konumuna sokulan Filistinlilerin uluslararası hukuka göre geri dönüş hakları mevcut. Ancak İsrail buna her fırsatta engel oluyor.
SURİYE'DEKİ MÜLTECİLER İKİNCİ KEZ MÜLTECİ OLDU!
Suriye'de iç savaş çıkınca oradaki yüz binlerce Filistinli, ikinci kez mülteci konumuna düştü. Suriye'deki Filistinlilerin Batı Şeria'ya dönme hakları var ancak İsrail buna engel oldu, bu nedenle çoğu Yermük'teki katliamlarda can verdi.
1948'DEKİ NEKBE'Yİ DİĞER HANGİ FELAKETLER TAKİP ETTİ?
1948'de İsrail devlet kurdu, 1967'de ise Kudüs'ü işgal etti.
Filistinliler 77 yıldır bunun mücadelesini veriyor. Ancak gelinen nokta Filistinliler için hiç de iç açıcı değil. Çünkü işgal her geçen gün daha da büyüyor.